trước, họ đặt để mồ mả dưới mái nhà. Buộc phải vậy, vì hầm nhà ở
đây thảy đều ngập nước
. Nhưng ngài chớ nên ái ngại, ngày nay.
Chúa của họ không còn trơ vơ trên trang hay dưới hầm nữa đâu. Họ đã
rước Ngài lên ngồi ghế phán quyết, tận đáy lòng sâu kín của họ, và họ
thẳng tay trừng phạt, nhứt là xét xử, họ nhân danh Ngài mà xét xử.
Chúa đã ngọt ngào nhủ vào tai cô nàng lỗi đạo: “Ta nữa, ta cũng
không kết tội nàng”
; nhưng cũng chẳng ngăn ngừa được điều gì, họ
vẫn cứ kết tội như thường, họ không miễn thứ một ai. Nhân danh
Chúa, phần số của mày đây. Chúa ư? Chúa đâu có đòi hỏi thái quá như
vậy, ngài. Chúa chỉ mong muốn người ta yêu Chúa, gọn lỏn có vậy. Cố
nhiên, cũng có người yêu Chúa thật tình, ngay cả trong số tín đồ Thiên
chúa. Nhưng có thể đếm họ trên đầu mấy ngón tay. Chúa cũng đã nhìn
thấy trước sự tình đó, Chúa vốn có óc u mặc. Pierre, ngài nhớ chớ, tên
nhát gan đó mà, ừ, Pierre, chàng ta chối bai bải không dám nhìn mặt
Chúa: “Tôi không có quen biết người này... Ta không hiểu mi muốn
nói gì... vân vân”
. Thiệt là ăn nói ngang ngược quá chừng! Trong
lúc đó, thì Chúa chơi chữ: “Trên khối đá này, ta sẽ dựng lên giáo
đường”
. Không thể mỉa mai hơn thế được, ngài không nghĩ như
vậy sao? Nhưng không, họ vẫn cứ còn đắc thắng! “Ngài hãy xem đó,
Chúa đã nói vậy mà?”, Chúa đã nói vậy thật, Chúa biết rõ mọi chuyện
ấy. Thế rồi Chúa bỏ đi vĩnh viễn, để họ lại sau lưng vừa xét xử vừa kết
tội, câu bao dung trên đầu lưỡi, lời phán quyết ở đáy lòng.
Bởi không thể bảo là chẳng còn ai biết động lòng trắc ẩn nữa,
không, không, chúng ta có lúc nào ngừng nói tới nó đâu. Duy có điều
là chúng ta không tha bổng ai nữa. Trên xác hình thái vô tội, nhung
nhúc đủ thứ quan tòa, quan tòa đủ loại, loại Thiên-chúa và loại Phản
Thiên chúa
, thật ra cũng chỉ là một thỏa hiệp với nhau trong dày
vò. Bởi không nên buộc tội đơn phương loại Thiên-chúa thôi. Loại kia
cũng đồng lõa chẳng ít. Ngài có biết một trong số chỗ trọ Descartes đã
cư ngụ thuở xưa, giữa thành phố này, đã được biến làm nhà gì
không
? Nhà thương điên. Vâng, đúng là tình trạng điên cuồng toàn
