bén qua ngòi bút sắt đời sống của một thành phố trong thời chiến, Peter
Arnett viết: “Chính những người Việt mà họa sĩ Dick Adair đã khắc họa
trong những bức ký họa này, và chính khi ngồi xem những bức ký họa và ghi
chép từ nhà xuất bản gửi đến, trong lúc đang ngồi viết lời tựa vào một ngày
mùa đông lạnh lẽo này, tôi mới cảm nhận lại một lần nữa những con đường
oi bức của Sài Gòn, bầu không khí ngột ngạt và những bước đi luồn lách
trên vỉa hè để tránh né những người bán hàng tràn lan mọi ngóc ngách hè
phố. Dick Adair đã nắm bắt được nhiều phẩm chất trong các bức ký họa.
Một trong những phẩm tính đặc biệt rực sáng đối với tôi là sự chịu đựng
của người Việt Nam...”
Ông cho rằng họa sĩ Dick Adair đã hồn nhiên rong chơi vào xứ sở nhiệt
đới này để hưởng thú phiêu lưu và tìm cơ hội trổ tài ký họa, một tài nghệ
ông đã theo học với họa sĩ thông tín viên John Groth tại Art Students
League ở New York. Dick Adair trung thành với mục đích ban đầu đã đưa
ông đến Việt Nam: vẽ về chiến tranh. Dick Adair có khả năng kỳ lạ hiếm hoi
trong việc nắm bắt tinh thần của chủ thể bằng nét vẽ tối giản mà Peter
Arnett cho là “Các bức ký họa của ông hổn hển với chuyển động”. Dick
Adair gọi chúng là “hội họa cử chỉ” và chúng cho thấy Sài Gòn của ông –
những cô gái quán bar, dân chúng trên đường phố, những người lao động và
hàng loạt những con người khác, bình thường và lạ thường. Peter Arnett
đánh giá cao các bức tranh về Sài Gòn này và cho đó là những bức đẹp nhất.
Chúng sục sôi với đời sống đường phố, có lẽ vì đơn thuần được vẽ vì hứng
thú và không chịu áp lực của thời hạn. Trong tranh, tác giả nắm bắt được
hình ảnh những cô chiêu đãi viên quán rượu ích kỷ đến mức tàn nhẫn,
những nữ hoàng của một thành phố đang bị giày xéo bởi chiến tranh và rất
dễ buông mình cho sự tha hóa. Hoặc là tay mua bán chợ đen đang rảo bước
trên đường phố, một mắt dáo dác canh chừng đám cảnh sát, một mắt lo ngó
nghiêng đám con nít đường phố có thể nhanh tay chộp lấy một miếng xà
bông hàng tiếp liệu PX và biến mất dạng trong ngõ hẻm. Và còn hàng trăm
nhân vật quen thuộc khác. Dick Adair đã ký họa họ tại chỗ, ngay trên mặt
sau của những tờ vận đơn, hóa đơn, những miếng lót ly trong quán rượu và
đôi khi trên một tập giấy ký họa. Theo Peter Arnett, phần lớn ký họa của
