“Bằng cách nào ạ?”
“Vì ông luôn áp dụng những biện pháp thận trọng để bảo đảm rằng cha
cháu vẫn giữ giấy tờ Anh - mối quan tâm sâu sắc cha cháu dành cho Israel
không thành vấn đề, lòng tận tụy của cha cháu với sự nghiệp của người Do
Thái cũng không sao. Về mặt pháp lý ông vẫn giữ cho cha cháu là cư dân
Canterbury.” Ông dừng lại, sắp xếp giấy tờ, tìm thấy thứ ông cần, liền đưa
cho Bruce. “Cháu cũng là công dân thành phố này. Tờ khai sinh này chứng
minh điều đó. Tờ tiếp theo này là đơn xin hộ chiếu Anh. Chiều nay chúng ta
sẽ chụp ảnh và sáng mai sẽ nhận được hộ chiếu.”
Bruce chưa kịp phản ứng trước thông tin đáng ngạc nhiên này, ông nội
Clifton đã đưa ra hai tập giấy khác, một cái là hồ sơ đăng ký vào trường đại
học Cambridge, còn cái kia là hồ sơ xin vào học viện khoa học tốt nhất trong
trường đó. “Nếu cháu muốn dành cả cuộc đời nghiên cứu ứng dụng khoa
học thực hành,” ông nói, “hãy đến trường Technion ở Haifa với cha cháu.
Nếu cháu muốn xây cầu, hãy ghi tên vào một trong các trường đại học Mỹ
đó. Nhưng nếu cháu muốn thành nhà khoa học - nếu cháu muốn am hiểu
lĩnh vực nghiên cứu nói chung và đóng góp theo khả năng trí tuệ của cháu -
thì hãy đến Cambridge.”
Trong lúc Bruce vẫn để đống giấy tờ nằm yên trên lòng, ông Clifton lấy ra
một tài liệu khác, sổ tiết kiệm ở một ngân hàng Canterbury. Trong quyển sổ
này, bắt đầu từ năm 1952, thỉnh thoảng ngân hàng lại nhập thông số về
những khoản tiết kiệm nhỏ được ông Clifton dành riêng cho sự nghiệp học
hành của cháu nội. Giờ tổng số tiền đã lên tới hơn hai nghìn bảng, được tích
cóp cẩn thận từ thù lao ít ỏi của một luật sư hành nghề ở tỉnh lẻ. “Ông không
muốn cháu phụ thuộc vào ông ngoại Melnikoff,” ông giải thích. “Ông ấy là
người tài giỏi, và nếu cháu là một con ngựa đua, ông ấy sẽ huấn luyện cháu
một cách thận trọng. Nhưng cháu lại là người thông minh - một bộ óc nhạy
cảm với khả năng lớn lao - và ông không nghĩ là ông Melnikoff có thể đánh
giá đúng điều đó.”
Tình yêu thương thể hiện qua những tờ giấy kia bao la đến nỗi Bruce
không nói nên lời, nhớ lại những chuyến thăm Canterbury chớp nhoáng của
