tỏ sự tai hại cho Adolf Hitler. Một ngày nào đó nó có thể chứng tỏ đúng như
vậy cho các nhà bàn mưu tính kế ở điện Kremlin). Và anh thấy vai trò của
người Do Thái ở Mỹ, giờ đây còn bị lòng hận thù của người da đen làm cho
phức tạp hơn, thật khó chịu.
Mặt khác, cuộc sống ở Israel có sự căng thẳng thường trực khiến anh lo
sợ. Anh không phải kẻ nhát gan, một thực tế đã được anh chứng minh rất rõ,
nhưng anh theo đuổi hòa bình, nền hòa bình để phát triển những ý tưởng
đang bắt đầu hình thành. Thật kỳ lạ, chúng không liên quan trực tiếp đến
khoa học mà đúng hơn là đến những suy ngẫm cao xa về công lý và công
bằng, mối bận tâm thường xuyên của những thanh niên ưu tú nhất ở mọi
quốc gia. Tâm trạng rối bời mà Yigal Zmora tự rước vào mình đã khiến anh
không phát huy được khả năng, và khoảng đầu năm 1969, cha anh, chủ
nhiệm khoa trường Technion, thấy rõ rằng tốt hơn hết con trai ông nên tạm
nghỉ học trong phần học kỳ còn lại.
Bà Doris Zmora cũng đồng ý. Bà nói với chồng, “Khi một cậu bé phải trải
qua những gì Yigal đã chứng kiến, nó cần có thời gian để tĩnh tâm lại. Em
không thể nói được điều gì tệ hơn, Cuộc Chiến Sáu Ngày hay ông ngoại
Melnikoff.”
“Anh e rằng chính ông nội Clifton mới là người khuấy động không khí
yên bình,” chồng bà nói. “Cha anh có thủ thuật đặt những câu hỏi quan trọng
rất quỷ quái.”
Họ quyết định Yigal nên làm việc trong thời gian còn lại của năm, nhưng
ông nội Clifton đã can thiệp khi biết kế hoạch đó, “Cứ để thằng bé ở
Canterbury cho đến khi khai giảng năm học mới. Nó nên đọc sách và suy
nghĩ một chút.”
Ý kiến đó khá hấp dẫn Yigal, vậy là anh bay tới Anh, chống lại lời khuyên
của ông ngoại Melnikoff, và vùi đầu vào hàng chồng sách đã giúp thanh
niên thế kỷ này tiếp thu được sự hiểu biết sâu sắc: Gibbon, Spengler, Marx,
Dostoevsky, Flaubert, Max Weber, Keynes, Charles Beard. Tuy nhiên, kinh
nghiệm hữu ích nhất của anh lại là cuộc chuyện trò dài hơi với ông nội, vì
trong cách cư xử của luật sư Clifton có sự giản dị duyên dáng cho phép ông
