loại nhóm trước theo nhân vật họ yêu thích nhất trong phim. Tôi đã để lộ
điểm yếu của mình khi thú nhận là trong số các vai nổi bật, tôi cảm thấy gần
gũi nhất với anh chàng ngớ ngẩn mà trái tim rực cháy ngọn lửa tình yêu
dành cho Arletty, anh chàng đứng ngoài sân dưới cửa sổ phòng nàng bày tỏ
mối tình si lãng mạn nên thơ trong khi một tay chơi đầu óc thực tế hơn - một
kẻ đê tiện không còn nghi ngờ gì nữa - đã lẻn vào phòng ngủ của nàng và,
không bị ai ở dưới sân nhìn thấy, sắp lôi nàng lên giường. Một trong các sếp
của tôi, một người khắc khổ, sống trong sạch, nói với tôi rằng ông ta thấy
mình giống như nhân vật Nam tước bị giết trong nhà tắm hơi Thổ Nhĩ Kỳ.
Dù thế nào chăng nữa thì trong ngày học tiếng Pháp thứ hai, bà Trenet và
tôi cũng đã bàn luận được về Les Enfants du Paradis, và bà hưởng ứng bộ
phim đáng chú ý này một cách hùng hồn và với vẻ hài lòng khiến tôi cũng
phải chia sẻ những đánh giá cao mà bà dành cho nó, đến nỗi chúng tôi trao
đổi mười lăm phút về đề tài đó. Bà không cho phép tôi phát biểu cảm tưởng
bằng tiếng Anh, vì vậy tôi phải cố gắng xoay xở với “le premier film du
monde en mon opinion” và “cette grande scene dans la nuit entre les trois
amoureux.”
Những từ tiếng Pháp ấy ở đâu ra? Lời nhạc kịch, tôi nghĩ vậy.
Buổi dạy thứ ba của bà liên quan đến hội họa Pháp; buổi thứ tư, sự huy
hoàng vĩ đại của sân khấu Pháp; thứ năm, chính sách đối ngoại của Pháp; và
đến giữa buổi cuối cùng, khi bà đang nói về Bismarck và Thiers, điều thần
diệu mà bà tìm kiếm xảy ra: bỗng nhiên những âm thanh ngẫu nhiên mà bà
sử dụng trong suốt năm ngày qua bắt đầu ổn định vào trật tự và tôi tiếp nhận
mỗi âm như một từ hay một phần của từ. Chắc hẳn một tia sáng nhận thức
đã lóe lên trên mặt tôi, vì bà Trenet tạm dừng bài giảng về tính xảo trá của
Bismarck và nói bằng tiếng Pháp, “Tốt, bây giờ chúng ta có thể bắt đầu học
tiếng Pháp được rồi.”
Bà đưa cho tôi một danh sách hai trăm từ ngắn - en, avec, de, sur,sous,
mais - để tôi ghi nhớ, cùng một danh sách khác có khoảng tám mươi nhóm
từ và câu gồm rất nhiều mẫu hội thoại thông thường; những mẫu ấy, tôi phải
bắt đầu sử dụng ngay tức khắc và phải vận dụng vào mọi tình thế có thể cho
dù có phải trình bày sai lệch những điều muốn nói. Cuối cùng, bà dạy tôi
