“Phần lớn khu dân cư,” Britta đáp. “Em chắc nhà em thoát được.” Cô vội
cắn môi khi thốt ra từ “nhà em”, vì cô đã nhiều lần nói với chúng tôi rằng đó
không còn là nhà cô nữa, và việc này khiến chúng tôi lao vào một cuộc tranh
luận thâu đêm về giá trị cuộc sống, rồi chính Britta phải công nhận, “Em
nghĩ mình đã bị cái nơi chết tiệt đó ám rồi. Em không ngờ em lại yêu quý
cha mẹ mình đến thế.”
Họ hỏi tôi nghĩ như thế nào, tôi nói, “Tôi ấn tượng sâu sắc trước cách ứng
xử đúng đắn của các cháu với nhau. So với tuổi hai mươi của thế hệ chúng
tôi, các cháu vượt xa. Các cháu sẽ không tin nổi chúng tôi ngây thơ và ngốc
nghếch đến thế nào về tình dục và tiền đồ đâu. Lối sống của các cháu hay
hơn nhiều. Nhưng bí quyết rành mạch trong đời không phải ở chỗ hòa hoãn
qua năm tháng từ mười bảy đến hai mươi lăm tuổi. Ai cũng làm được thế, và
có vẻ như dễ dàng hơn tôi từng nghĩ nhiều, vấn đề nằm ở chỗ phải tạo lập
được một thứ gì đó đảm bảo cho bạn từ ba mươi lăm đến sáu mươi tuổi. Tìm
được công việc nào đó khiến bạn hài lòng. Tìm được ai đó khác giới bạn có
thể chung sống qua những năm tháng khó khăn. Tìm được cách nuôi dạy
con cái. Và trên hết, giữ được sự sáng suốt và lòng tận tụy.” Gretchen muốn
biết tôi coi đâu là tiêu chuẩn, và tôi nói, “Khoảng mười lăm năm trước, quan
sát cuộc đua chen quyết liệt trong xã hội, tôi đã chọn không tham gia. Tôi sẽ
không bao giờ là chủ tịch World Mutual vì tôi muốn đi đây đi đó... làm
những việc mình thích. Lúc đó tôi đã khẳng định dứt khoát với mình là nếu
một người đàn ông có thể sống đến sáu mươi tuổi mà không bị vào tù hay
nhà thương điên thì ông ta được coi như thành công. Bất cứ điều gì khác đều
không quan trọng.”
“Chú nghĩ thế thật sao?” Joe hỏi.
“Thật chứ.” Không ai lên tiếng, vì vậy một lúc sau tôi nói thêm, “Tôi nghĩ
thật tuyệt khi cánh thanh niên các cháu có thể sống tập thể... sự tự do mà các
cháu có. Nhưng tôi vẫn chưa thấy dấu hiệu nào chứng tỏ các cháu đã tiến
gần hơn đến chỗ giải quyết những vấn đề lớn. Chẳng hạn như công ăn việc
làm? Bạn gái? Thành phố? Lòng tận tụy? Các cháu chưa tiến xa hơn tôi hồi
