lạ trên giường. Tôi tin chắc họ vừa hút cần sa. Thằng cháu tôi làm gì với một
lũ như vậy?”
“Cậu ấy là bộ phận của một cuộc cách mạng toàn diện,” tôi đáp, tự bản
thân cũng thấy không hài lòng với câu trả lời của mình.
“Ở Mỹ thì sinh viên thiêu trụi các tòa nhà. Thế là sao chứ?”
“Ông Melnikoff, tôi đã gặp những người trẻ tuổi này ở đây và tôi thấy họ
nằm trong số vài cô cậu ưu tú nhất tôi từng biết.”
“Điều này tôi không thể nhất trí. Tôi nghĩ có một chứng bệnh mới giáng
xuống đầu cả một thế hệ.” Tôi chưa kịp phản đối, ông đã nắm tay tôi nghiêm
trang nói, “Cho tôi biết điều này. Người da đen. Tại sao họ không thể phấn
đấu leo lên nấc thang xã hội cao hơn... theo cách cha mẹ tôi đã làm? Theo
cách tôi đã làm?”
“Đó là thắc mắc ông nêu ra ở Detroit phải không?”
“Không. Ở đó thì tôi giữ mồm giữ miệng. Tôi đoán đang xảy ra chuyện gì
đó mà tôi không hiểu và tôi không muốn trông giống một tay khờ.”
“Tôi mừng ông đã không công khai rao giảng chuyện đó. Nó lý giải cái ác
cảm của người da đen cứ nhắm vào người Do Thái.”
“Và còn một vấn đề nữa. Tôi đã đóng góp hội phí cho NAACP
mươi năm. Không có sự lãnh đạo của người Do Thái chúng tôi, người da
đen còn chưa được hưởng quyền công dân. Ông cứ thử đọc hồ sơ xem.”
“Nhưng đừng có nói với họ rằng vì người Do Thái các ông đã phấn đấu
vươn lên cao nên họ cũng có thể làm được vậy.”
“Bruce có nghĩ như ông không?”
“Nếu hiểu biết, cậu ấy sẽ nghĩ thế. Nhưng tạm thời cứ bỏ qua vấn đề
người da đen và người Do Thái. Tôi tình cờ được biết về dân Ailen ở
Boston. Khi sang đây, họ bị đối xử tệ hơn cả người da đen. Nhưng rồi họ
vươn lên bằng chính sức mình. Vì sao? Vì họ được tùy ý sử dụng một cái
thang có tính lưu động thẳng đứng. Người Ailen xưa không đoạt được gì từ
các tín đồ Tin lành ở Boston. Nhưng những người Ailen có tài xoay xở ấy đã
phát triển lề lối sinh ra con gái xinh đẹp và con trai khỏe mạnh là ngôi sao
