Nhưng để cho được đầy đủ và để hoàn toàn tin chắc rằng cái khoái lạc
mà giới kia đưa lại, dù cho có vẻ khách quan cách mấy, chẳng qua cũng chỉ
là bản năng trá hình, nghĩa là ý thức chủng loại li bải tồn tiêu thức của
mình, ta cần cứu xét thật kỹ những điều gì đã hướng dẫn ta về cái khoái lạc
ấy và bàn rộng hơn về những điều ấy có gì là đặc biệt; mặc dầu rằng trong
một triết phẩm mà lại đề cập đến những điều chuyên biệt như thế. Các điều
ấy được phân làm nhiều loại: loại liên quan trực tiếp đến tiêu thức loại
thuộc, nghĩa là sắc đẹp, loại liên quan đến các đặc tính tâm linh, sau hết loại
liên thuần túy tương đối đáp ứng nhu cầu sửa chữa hay trung hòa các khiếm
khuyết hay dị trạng của đôi cá nhân giữa nhau. Ta hãy xem xét chúng một
cách tường tận hơn.
Điều căn bản chi phối sự lựa chọn và khuynh hướng là tuổi tác. Trên
tổng quát, ta nghiên cứu những năm bắt đầu có kinh đến năm tắt kinh, và tất
nhiên chú trọng nhất đến thời kì từ mười tám đến hai mươi tám. Ngoài tuổi
này, không một người đàn bà nào có thể thu hút chúng ta. Một người đàn bà
có tuổi, nghĩa là đã tắt kinh, chỉ còn làm ta ghê tởm. Dù không đẹp, tuổi trẻ
khi nào cũng duyên dáng; đẹp mà không còn trẻ cũng hết duyên. - Vì thế
cái ý định vô thức hướng dẫn ta hiển nhiên là cái khả năng thụ thai; bởi vậy
cho nên người ta mất hết duyên đối với giới kia khi người ta không còn ở
vào cái thời kỳ khả dĩ dễ sinh sản và dễ thụ thai. - Điều thứ hai là sức khỏe;
các chứng bệnh cấp phát chỉ đưa lại một sự biến đổi nhất thời, các chứng
bệnh kinh niên thì lâu hơn, còn các chứng bệnh suy nhược thì làm ghê tởm,
- vì chúng di truyền lại đứa bé. - Điều thứ ba là xương cốt, vì nó là căn bản
của tiêu thức loại thuộc. Sau tuổi tác và bệnh tật, không gì là ta ghê tởm
bằng một thân hình xấu xí; dù diện mạo có đẹp cách mấy cũng không bù lại
được khuyết điểm này, và người ta thích thà là có thân hình đẹp thì mặt xấu
mấy cũng tạm được đi. Hơn nữa ta rất dễ gai mắt trước một vóc vạc so le,
chẳng hạn một thân hình cằn cỗi, loắt choắt, cẳng ngắn ngủn, hay khập
khiễng khi không phải vì một tai nan ngoại lai. Trái lại, một thân hình tuyệt
mỹ có thể bù lại mọi khuyết điểm, ta bị nó quyến rũ. Thiết tưởng ở đây
cũng nên nhắc đến điều là người ta rất chú ý đến đôi chân nhỏ, vì không
một con vật nào lại có xương cổ chân với xương bàn chân nhỏ như người,
