nhường nhịn không? Sao tài tử Xuân, giáo sư quần vợt, mà lại đến nỗi... quốc
sĩ như thế? Chỗ này, chỗ kia, thấy những lời hò hét vang lên:
- Quốc sĩ! Về nhà bò! Ði về nhà bò!
Có một vài người Pháp cũng kêu to:
- A bas Xuân! A bas Xuân! Des explica – tions!
Thấy ở tình thế hiểm nghèo, ông bầu Văn Minh bèn cùng Xuân Tóc Ðỏ trèo lên
nóc cái xe hơi của bà Phó Ðoan, rồi Xuân Tóc Ðỏ cứ việc lắng nghe ông bầu
của nó nhắc mà diễn thuyết trước cái đám công chúng mấy nghìn người hung
hăng ấy. Nhưng ông bầu lúc ấy đã say sưa về cái việc hệ trọng của mình lắm,
bèn nói trước đã:
- Xuân thua không phải bởi vô tài! Chắc thiên hạ đã mục kích rất rõ. Vậy xin
thiên hạ hãy bình tĩnh nghe tại sao người của tôi lại phải thua.
Nói xong, ông lại thấy mình và Xuân là to. Cho nên công chúng thấy Xuân Tóc
Ðỏ có cái giọng trịch thượng của một bậc vĩ nhân như thế này:
- Hỡi công chúng! Mi chưa hiểu rõ những lẽ cực kỳ to tát nó khiến ta phải
đánh nhường giải cho nhà vô địch Xiêm La! Quần chúng nông nổi ơi! Mi đã
biết đâu cái lòng hy sinh cao thượng vô cùng, (nó vỗ vào ngực) nó khiến ta
phải từ chối danh vọng riêng của ta đi, để góp một phần vào việc tiến bộ trong
trật tự và hoà bình của tổ quốc1 Giữa cái giờ rất nghiêm trọng này, điều cốt
yếu của người xả thân cứu nước không phải là chỉ nghĩ đến mình, nghĩa là
không phải là cốt được một ván đánh quần, nhưng mà là cốt giữ cái mối thiện
cảm của một nước lân bang (nó đấm tay xuống không khí) Chính phủ Pháp
cũng như toàn thể quốc dân Pháp đã bao nhiêu năm nay, vẫn chủ trương và cố
duy trì nền hoà bình cho thế giới! Nếu vô tình mà gây hấn, nếu thí dụ có cuộc
Việt – Xiêm xung đột, thì cái phần thắng hay bại tuy chưa ai biết, nhưng mà
điêù chắc chắn, là nó sẽ lôi cuốn cái thế giới vào nạn can qua! Cho nên ngày
hôm nay, ta tỉ thí không phải tranh nhau cái thua, được ở một quả quần. Ta chỉ
phụng sự công cuộc ngoại giao cua Chính phủ mà thôi! Ta (nó giơ cao tay lên)
không muốn cho hàng vạn mạng người làm mồi cho binh đao, mắc lừa bọn
buôn súng! (nó đập tay xuống). Hỡi quần chúng! Mi không hiểu gì, mi oán ta!
Ta vẫn yêu quý mi mặc lòng mi chẳng rõ lòng ta!... Thôi giải tán đi, và cứ việc
an cư lạc nghiệp trong hoà bình và trật tư! Ta không dám tự phụ là bậc anh
hùng cứu quốc, nhưng ta phải tránh cho mi nạn chiến tranh rồi! Hoà bình vạn
tuế! Hội Quốc liên vạn tuế!
Với cái hùng biện của một người đã thổi loa cho những hiệu thuốc lậu, với cái