bất cứ phương tiện nào để thoát chết. Ai cũng biết rằng muốn cứu
thân mình nơi trận địa chẳng có chi là khó, chỉ cần vất bỏ vũ khí và
van xin kẻ đuổi theo tha mạng. Cũng thế, trước mọi hiểm nguy, một
khi đã nhất quyết nói và làm bất cứ chuyện gì, người ta có thể tìm ra
nghìn cách xoay xở hầu tránh cái chết.
Có điều, thưa quý công dân Athènes, tránh cái chết không phải là
điều khó nhất, tránh cái ác còn khó hơn bội phần, bởi vì tội ác chạy
nhanh hơn cả tử thần
. Vì vậy, người già cả nặng nề như Socrate
mới bị đứa chậm chân bắt kịp, trong khi kẻ buộc tội tôi, nhẹ nhàng
và khoẻ khoắn hơn, đã bị đứa nhanh chân là tội ác túm lấy. Giờ đây
tôi sẽ ra đi, với án tử hình của toà án này; nhưng rồi họ cũng sẽ ra đi,
đeo theo tội bất công và độc ác của toà án chân lý. Tôi giữ lấy hình
phạt của tôi, họ giữ lấy tội trạng của họ. Có lẽ sự việc đã tiến triển
đúng như nó phải xảy ra, và đối với tôi, không thể nào suôn sẻ hơn.
Như vậy, mọi việc đã an bài. Nhưng hỡi những kẻ kết tội
Socrate, đây là điều tôi báo trước với quý vị, bởi vì hiện tôi đang ở
vào cảnh ngộ đọc được tương lai rõ nét nhất của người sắp lìa đời.
Xin cảnh báo rằng, ngay sau khi giết tôi, quý vị sẽ phải chịu một
hình phạt độc địa hơn cả cái án chết mà quý vị đã buộc vào tôi. Thật
ra, quý vị chỉ giết tôi để tự giải thoát khỏi cái gánh nặng rất khó chịu
là cứ phải xét nghiệm đời mình; nhưng rồi xem, tôi nói trước rằng
những gì sắp xảy ra sẽ hoàn toàn trái ngược với điều quý vị hy
vọng. Quý vị sẽ phải đương đầu với một số người khảo hạch đông
đảo mà quý vị không ngờ rằng cho đến nay tôi vẫn cố cầm giữ, và
càng trẻ họ càng hung hăng hơn, càng làm quý vị khó chịu hơn
Thật là sai lầm nếu quý vị nghĩ rằng chỉ cần giết người là trốn thoát
lời chê trách sống không xét nghiệm. Cách loại bỏ sự kiểm tra ấy vừa
bất chính vừa bất khả thi, cách vừa chính đáng vừa dễ dàng là, thay
vì tìm cách bịt miệng kẻ khác, hãy tự tu thân sửa tánh. Đấy là điều
tôi thấy cần cảnh báo những ai đã kết tội tôi. Bây giờ tôi xin kiếu.