Nếu bạn tưởng rằng cứ lấy giấy bút lập một thời dụng biểu tài tình là đạt
được lý tưởng, thì thà bỏ phất hy vọng đó đi còn hơn. Nếu không sẵn sàng
chịu những thất vọng, nếu không mãn nguyện khi thấy gắng sức nhiều mà
kết quả ít thì, thì thôi đi, đừng khởi sự nữa. Bạn lại cứ nằm xuống, thiêm
thiếp triền miên giấc ngủ mà bạn gọi là cuộc sống của bạn đi.
Sự thật ấy đáng buồn lắm, chán nản lắm, u uất lắm phải không bạn? Nhưng
tôi cho là đẹp đẽ kia đấy, vì có gắng sức thì ý chí ta mới mạnh được khi làm
một việc đáng làm. Cho nên riêng tôi, tôi yêu sự gắng sức lắm. Tôi cho
chính nhờ thấu hiểu chân lý ấy mà tôi khác con heo nằm vũng bùn kia.
Bạn bảo: "Được, cứ cho rằng tôi chịu gắng sức để chiến đấu, rằng tôi đã
suy nghĩ kỹ và hiểu kỹ những lời nhận xét có giá trị của ông, thì tôi phải bắt
đầu bằng cách nào đây?".
Thưa bạn, thì bạn cứ bắt đầu đi. Không có phương pháp thần diệu nào để
bắt tay vào việc cả. Nếu một người đứng trên bờ hồ tắm và hỏi bạn: "Tôi
phải bắt đầu nhảy ra sao đây?" thì chắc chắn bạn đáp: "Cứ nhảy đi, bình
tĩnh mà nhảy".
Như trên tôi đã nói, sự tiếp tế thời gian có chỗ này quý nhất, là ta không thể
tiêu non nó được. Năm sau, giờ sau, ngày sau luôn sẵn sàng đợi ta. Điều đó
rất dễ chịu và làm cho ta bình tĩnh, yên vui. Nếu bạn muốn, thì bạn có thể
mỗi giờ sống một đời sống mới được. Vậy đợi tới tuần sau hoặc ngày mai
là việc không lợi gì cả. Bạn đừng tưởng tượng rằng tuần sau, nước sẽ ấm
hơn đâu. Không. Nó sẽ lạnh hơn.
Nhưng trước khi bắt đầu bạn cho phép tôi dặn nhỏ mấy lời này:
Trước hết, xin bạn đề phòng nhiệt tình của mình. Nó có thể phản bạn và
làm bạn lạc lối đấy. Nó lớn tiếng khoa trương để bạn tin dùng nó; mới đầu,
bạn không làm thoả mãn nó được, nó đòi hỏi nhiều hơn, nhiều hơn nữa; nó
