Ông chủ dắt tôi rời khỏi cổng phía Nam. Mùi cứt chó khô vàng thoang thoảng theo
gió hắt vào mũi tôi. Hôm nay là ngày thành lập hợp tác xã, cũng là ngày Tây Môn Lừa
tôi trưởng thành. Ông chủ nói với tôi:
- Lừa à, bữa nay tao dắt mày đi đóng móng sắt. Đóng được móng sắt mày như có
được đôi giày, đá nhọn không làm đau được chân mày, vật nhọn đâm không thủng được
chân mày. Đóng móng xong, mày trở thành con lừa thực thụ, mày phải giúp tao kiếm
sống nghe chưa!
Giúp chủ kiếm sống là nhiệm vụ chung của mọi con lừa sao? Tôi ngẩng đầu kêu lên
mấy tiếng. Đây là những tiếng kêu trước khi trở thành con lừa thực thụ của tôi. Nó khàn
khàn song âm lượng lại rất lớn, làm nét mặt ông chủ tươi tắn hẳn lên.
Ông thợ đóng móng sắt còn có cả một cái lò rèn. Khuôn mặt đen sì, mũi lại đỏ hỏn,
lông mày lông mi trụi lủi, tròng mắt đỏ rực, trên trán có mấy đường nhăn sâu hoắm
bám đầy tro bụi, toàn thân khô khốc chẳng có lấy một giọt mồ hôi. Hình như sau bao
năm đứng cạnh lò lửa, nước trong người ông ta đã cạn kiệt. Đồ đệ ông ta mồ hôi chảy
ròng ròng trên mặt, tẩy đi những lớp bụi bám, để lộ làn da trăng trắng. Còn nhỏ mà đã
phải vất vả, tôi lo rằng không lâu sau mồ hôi trên người nó cũng không còn. Thằng nhỏ
tay trái kéo ống bể, tay phải cầm những thanh sắt trong lò lật qua lật lại. Chẳng bao lâu
sau, thanh sắt bị nung đỏ sáng rừng rực trong lò, thầy trò, búa lớn bùm bụp, búa nhỏ
chan chát, hoa lửa bay tứ tung, thanh âm chấn động làm Tây Môn Lừa tôi cảm thấy
quay cuồng.
Tôi suy nghĩ rất nhiều về thằng bé. Cái hình dung tuấn tú kia đáng ra phải cùng với
các diễn viên mặt hoa da phấn bàn chuyện tình yêu mơ mộng trên sân khấu kịch để mọi
người cùng thưởng thức, bây giờ lại để nó quai búa như thế, âu đó là sự nhầm lẫn của
ông trời chăng? Nét mặt đẹp đẽ như vẽ kia cầm cái búa tạ đưa lên đưa xuống nhẹ
nhàng, nếu không có một sức khỏe phi thường thì có thể làm được không?
Dưới những cú đập của hai thầy trò, thanh sắt trở nên mềm nhũn và dần dần biến
hình, trở thành một con dao cầu, dụng cụ lao động phổ biến nhất của mỗi một gia đình
nông dân.
Thừa lúc thầy trò họ nghỉ tay, ông chủ tôi tiến tới nói:
- Ông Kim, phiền ông đóng móng giúp con lừa tôi với.
Ông thợ sắt rít một hơi thuốc, khói tỏa ra từ mũi, từ tai ông ta. Thằng bé bê ra một
cái chậu gốm sứ xù xì, đổ nước vào. Từ thân thể nó, mùi mồ hôi nồng nồng xộc đến
mũi tôi. À, thì ra đó là mùi đặc biệt bốc ra từ thân thể của một người yêu lao động, tâm
địa thuần khiết ấy mà.
