nguyên nhân sâu xa nhất là trải qua nhiều năm buôn lừa đã nảy sinh trong ông một tình
cảm với loài lừa chúng tôi. Đàn ông gặp đàn bà đẹp thì mắt sáng lên, huyện trưởng thấy
con lừa đẹp như tôi thì sinh lòng yêu mến, đó là lẽ thường tình thôi mà.
Từ khi trở thành con lừa để huyện trưởng cưỡi, những dây cương vốn ràng buộc tôi
đã trở thành vô dụng. Một con lừa đã từng gây thương tích cho rất nhiều người, một
con lừa ngang ngạnh nổi tiếng, trong một thời gian ngắn dưới tay huyện trưởng lại trở
thành một con lừa cúi đầu cụp tai, nhưng lại thông minh lanh lợi có thể được xem là
một kỳ tích. Tiểu Phạm, thư ký riêng của ông Trần đã chụp một tấm ảnh lúc ông cưỡi
tôi đi thị sát ở công trường khai thác quặng, kèm theo đó là một bài phóng sự nhỏ gởi
lên tờ báo của tỉnh. Ảnh và bài được đăng ở trang đầu tờ báo sao mà trang trọng.
Có lần trên một con đường núi gập ghềnh, tôi gặp lại ông chủ cũ đang gánh hai sọt
quặng đi từ trên núi xuống, ông Trần cưỡi tôi từ dưới chân núi đi lên. Thấy tôi ông chủ
quẳng gánh, hai cái sọt đổ nghiêng, những thỏi quặng lăn lông lốc xuống sườn núi. Ông
Trần nổi giận, nói:
- Làm cái gì thế? Quặng là rất quý, không thể để mất một thỏi. Xuống núi lượm lên!
Dường như Mặt Xanh không hề nghe thấy tiếng nói của huyện trưởng, đôi mắt sáng
bừng lên, chạy tới ôm lấy cổ tôi, reo lên:
- Tiểu Hắc, cuối cùng thì tao cũng tìm thấy mày rồi!
Ông Trần lúc này cũng đã nhận ra người quen cũ. Ông ta quay về phía sau ra hiệu
cho thư ký Phạm đang cưỡi một con ngựa còm nhom lẽo đẽo theo sau chúng tôi không
lúc nào rời, ngầm ý bảo anh ta đến giải quyết vấn đề khó xử này. Hiểu ý cấp trên, thư
ký Phạm nhảy xuống ngựa, kéo Mặt Xanh sang một bên, hạ giọng nói:
- Ông muốn gì thế? Đây là con lừa của huyện trưởng mà!
- Đây là lừa của tôi, Tiểu Hắc của tôi. Ngay lúc mới sinh đã không còn mẹ, vợ tôi đã
dùng nước cháo cứu sống nó. Nó là sinh mệnh của gia đình tôi! Mặt Xanh nói to.
Thư ký Phạm tỏ ra nhẫn nại thuyết phục:
- Thôi, cứ cho nó là con lừa của ông, nhưng nếu không có huyện trưởng đến cứu kịp
thời, nó đã bị đám dân quân mổ thịt rồi. Bây giờ nó gánh vác một công việc rất trọng
đại là đưa huyện trưởng đi công tác, giúp cho nhà nước tiết kiệm được một chiếc xe.
Huyện trưởng cũng rất yêu nó. Lừa của ông lập được công lớn. Ông vui và tự hào mới
phải chứ!
- Tôi cóc cần biết! Mặt Xanh vẫn gan lì nói. Tôi chỉ biết nó là con lừa của tôi, tôi
muốn đưa nó về!
- Này ông Lam! Huyện trưởng lúc này mới lên tiếng: Đây là thời kỳ đặc biệt quan
trọng. Con lừa này đi đường núi như đi trên đường bằng phẳng, giúp đỡ tôi rất nhiều.
