Sống thiền
66
nhưng không lôi kéo được ý niệm nào khác, vì
chúng ta đang tỉnh thức nhận biết, nên không
để cho tâm ý chạy theo chúng.
Tuy nhiên, việc dừng lại sự tán loạn của tâm
ý, sự sinh khởi các tư tưởng... hoàn toàn không
có tính cách trấn áp, dứt bỏ. Đây chỉ là một
quá trình tự nhiên được diễn ra dưới tác dụng
của ánh sáng chánh niệm. Như đã nói trước
đây, nếu người ngồi thiền có bất cứ một nỗ lực
nào để cố ngăn chặn các tư tưởng không cho
sinh khởi, điều đó sẽ chỉ dẫn đến một tác dụng
ngược lại. Như những nhát dao mạnh mẽ chém
xuống nước, mặt nước không ngăn cản gì cả mà
lực chém tự nhiên không có tác dụng. Chỉ khi
có bất cứ một sức ngăn cản nào thì lưỡi dao mới
có thể phát huy tác dụng phá hoại của nó.
Vì thế, việc ngồi thiền không nên được hiểu
như một cuộc chiến đấu chống lại sự sinh khởi
của các vọng niệm. Người ngồi thiền không
dụng công ngăn cản sự sinh khởi của các vọng
niệm, nhưng chỉ tỉnh thức nhận biết chúng,
quán sát chúng mà thôi. Chính sự nhận biết,
quán sát đó đã vô hiệu hóa tác động của vọng