như vậy là có thể chết được rồi. Con tôi cười giữa chết chóc, cười trong
vòng vây địch, con tôi cười hồn nhiên, đẹp như hoa, tách rời, bay lên khỏi
cõi đời trần tục mà ở đó hết năm này qua năm khác, đời này chuyển tiếp
đời kia, con người mải săn đuổi, chém giết nhau. Sao đêm nay ngủ dậy con
tôi lại cười? Phải chăng nó thấu hiểu được nỗi lòng mẹ nó, cảm nhận được
lời khẩn cầu thần linh cảu mẹ nó mà quên đi cơn khóc thông thường? Phải
chăng trong chiến tranh, đứa trẻ cũng hiểu được nỗi lo của người lớn? Cười
lên con! Cười nữa đi con! Vì những nụ cười mát rượi như thế này, mẹ sẽ có
thể làm được mọi việc ghê gớm nhất trên đời. Nụ cười của con tôi tối dần
lại, thay vào đó là đôi mắt trong trẻo của nó ngơ ngác nhìn lên các vòm cây
lốm đốm trắng. Con mắt biểu lộ sự tò mò, sự thích thú tràn ngập. Và cứ thế,
không hề ho he, không khóc một tiếng, nó cứ nằm trong tay tôi, lẳng lặng
đưa mắt nhìn ngược lên cao, qua hết vòm cây này đến khoảng trời khác. Có
lúc nó đưa bàn tay nhỏ xíu lên nắm chim chim như muốn bắt được một cái
gì đó xa xôi, huyền diệu, không bắt được, mỏi tay, nó quờ quờ vào mặt tôi
và dừng lại ở đó. Tôi bất giác cắn nhè nhẹ đầu ngón tay thơm thơm ướt
sương khuya của con, ngực dồn lên trong một tiếng nấc ngọt ngào. Một lát
sau, nó lại ngủ thiếp đi. Mí mắt nó khép lại dường như kéo chìm người tôi
xuống theo. Con, con trai yêu của mẹ…
Ra đến cánh đồng bưng, Riềng dừng lại, cúi xuống uống một hơi nước
ruộng ngon lành, rồi đến cạnh tôi:
- Hết nguy hiểm rồi! Em phải quay lại đây; kẻo trời sáng, ló đuôi.
Đã lường trước điều này nhưng khi nghe nó nói, tôi vẫn bị hẫng. Thực
trong lòng tôi không muốn chị em phải xa nhau lúc này, đáng ra nó đi được
cùng với tôi thì hay biết bao nhưng tôi đành phải nói cứng, dù sao tôi
cũnglà chị nó:
- Ở lại ráng cẩn thận nghe em! Cho chị hỏi thăm Thu. Thỉnh thoảng em ghé
qua nhà thăm má…
Nó cười:
- Chị cứ lo cho chị đi! Em ấy à? Trời đánh thánh vật không chết. Đây, sơ đồ
đây, chị cứ đi hết cánh đồng bưng này là sáng. Nghỉ lại ăn uống xong, chị
đi tiếp hai vạt rừng nữa. Khoảng chiều sẽ đến một con rạch. Nghỉ đã. Từ