tiêu diệt tại chỗ. Tư tưởng rút lui phải bị loại bỏ thẳng tay. Các chỉ huy quân
đội mà cho phép tự ý rời bỏ vị trí phải bị cách chức và lập tức ra tòa án
binh”. Bất kỳ ai đầu hàng đều là “kẻ phản bội tổ quốc”. Mỗi tập đoàn quân
phải lập ra ba hoặc năm chi đội được vũ trang tốt (mỗi chi đội có thể lên tới
200 người) tạo ra tuyến hai để bắn kẻ nào chạy trốn. Zhukov đã thực hiện
ngay mệnh lệnh này ở Phương diện quân Tây chỉ sau 10 ngày, sử dụng
những chiếc xe tăng do các sĩ quan được lựa chọn đặc biệt điều khiển. Họ sẽ
đi theo sau hàng ngũ tấn công phía trước, sẵn sàng “trừ khử biểu hiện hèn
nhát” bằng cách bắn bỏ những kẻ hoang mang dao động.
Ba trại được dựng lên để thẩm vấn những người bị bắt hoặc bị vây mà
thoát ra được. Các chỉ huy cho phép rút lui bị tước quân hàm đưa vào các
đại đội hoặc tiểu đoàn trừng giới. Trại đầu tiên ở Phương diện quân
Stalingrad ra mắt chỉ sau ba tuần, vào ngày 22 tháng 8, một ngày trước khi
quân Đức đến được sông Volga.
Các đại đội trừng giới - shtrafroty — thực hiện những nhiệm vụ cảm tử
như gỡ mìn trong các cuộc tấn công. Tổng cộng có đến hàng vạn binh sĩ
Hồng quân phải “lấy máu trả nợ cho những tội ác họ phạm phải trước tổ
quốc”. Ý tưởng này được phát triển tới mức các tù thường phạm cũng được
chuyển từ trại giam thẳng đến các đơn vị shtraf, nghe đâu có đến xấp xỉ một
triệu người, nhưng con số đó có thể chỉ là phóng đại. Những hứa hẹn xóa tội
nếu tỏ ra dũng cảm thường bị quên lãng, chủ yếu là do tệ quan liêu. Tại
Phương diện quân Stalingrad, Tập đoàn quân số 51 được lệnh tập trung các
sĩ quan đã vượt vòng vây. Nhóm đầu tiên gồm 58 sĩ quan, được biết họ phải
ra trước một ủy ban để điều động họ về các đơn vị mới mà chẳng có ai điều
tra gì hết. Thay vào đó, họ bị đưa đến các đại đội trừng giới, không hề có xét
xử hay cảnh báo gì. Đến khi nhận ra sai lầm thì đã gần hai tháng, họ “đã bị
thương hoặc chết” cả rồi.
Hệ thống cục đặc nhiệm của NKVD, được tái lập một năm trước để xử lý
“bọn phản bội, đào ngũ và hèn nhát” giờ lại được tăng cường. Cục Đặc
nhiệm (OO - Osobyi Otdel) ra đời từ năm 1919, khi Lenin cùng Felix
Dzerzhinsky, người đứng đầu Cheka, muốn kiểm soát toàn diện các lực
