phó thương hàn bắt đầu tăng. Xung quanh các trạm cứu thương dã chiến,
nhà bếp và nhất là nơi mổ thịt, “các bệnh truyền nhiễm từ ruồi đúng là kinh
khủng”, một bác sĩ cho biết. Chúng hết sức nguy hiểm cho những người có
vết thương hở, như các vết bỏng của lính tăng. Hành quân liên tục làm cho
việc chăm sóc người bị thương và bị ốm rất khó khăn. Dùng máy bay cứu
thương “Sanitats-Ju” chuyển đi là hay nhất, nhưng Hitler cứ giục phải
nhanh, thành ra gần như toàn bộ máy bay vận tải đều đã chuyển sang chở
nhiên liệu đến cho các sư đoàn tăng đang phải dừng lại.
Đối với binh lính của Tập đoàn quân số 6, mùa hè năm 1942 là khoảng
bình yên cuối cùng của chiến tranh. Ở xứ sở Cossack sông Đông, làng mạc
với những ngôi nhà mái rạ thôn dã quét vôi trắng, bao quanh là những vườn
anh đào, liễu và những con ngựa thong dong trên đồng cỏ đem lại nét tương
phản so với cảnh tiêu điều ở các làng tham gia nông trang tập thể bình
thường. Hầu hết cư dân bám trụ lại bất chấp lệnh di dân đều là những người
không mấy thân thiện với chính quyền Soviet. Lớp già nhiều người đã từng
chiến đấu chống phe Bolshevik trong nội chiến. Mới mùa xuân năm ngoái,
chỉ vài tuần trước khi quân Đức xâm lược, dân Cossack đã nổi dậy ở
Shakhty, phía bắc Rostov, tuyên bố thành lập nước cộng hòa độc lập. Cuộc
nổi dậy đã bị lực lượng NKVD nhanh chóng đè bẹp một cách quyết liệt như
có thể dự đoán.
Một đại đội trưởng thuộc Sư đoàn bộ binh số 384 đã rất ngạc nhiên khi
thấy người Cossack vẫn tỏ ra thân thiện ngay cả sau khi bị lính của anh ta
cướp bóc. Họ còn đưa thêm cả trứng, sữa, dưa chuột muối và thậm chí
nguyên cả tảng thịt xông khói làm quà. Anh ta sau đó đề nghị mua ngỗng
với giá 2 mark một con. “Nói thực, người ta sẵn sàng cho mọi thứ nếu ta cư
xử đàng hoàng”, anh ta viết trong nhật ký. “Mình chưa từng ăn nhiều như ở
đây. Mật ong cứ thìa mà xúc, ăn đến phát ốm, rồi đến tối lại ăn giò heo
hầm”.
* * *
