huy Tập đoàn quân số 6 cũng lên kế hoạch kỹ càng cho mùa đông. Thậm chí
còn đặt cả một bộ phim huấn luyện của Phần Lan “Làm nhà tắm hơi dã
ngoại thế nào”, nhưng tất cả những công việc chuẩn bị này chả thấy chắc
chắn gì cả. “Fuhrer ra lệnh bọn anh giữ vững vị trí đến cùng”, Groscurth
viết về Đức cho gia đình, “đó là việc chẳng cần bảo cũng phải làm vì nếu
mất vị trí thì khó mà cải thiện được tình thế. Bọn anh biết bơ vơ giữa thảo
nguyên không có chỗ trú là thế nào”.
Đại bản doanh của Fuhrer cũng quyết định đưa phần lớn súc vật kéo của
Tập đoàn quân số 6 về phía sau hàng trăm kilomet. Như vậy giúp giảm bớt
các đoàn tàu chở một lượng lớn cỏ khô ra tuyến trước. Tổng cộng có khoảng
150.000 con ngựa cùng nhiều bò và thậm chí cả lạc đà tập trung trong
khoảng giữa sông Đông và sông Volga. Các phương tiện vận tải cơ giới và
các đơn vị sửa chữa cũng lui về phía sau. Nguyên nhân của việc di dời này
có thể hiểu được trên quan điểm logic thuần túy, nhưng nó sẽ là một sai lầm
nghiêm trọng trong tình huống cấp bách. Tập đoàn quân số 6, nhất là với các
đơn vị pháo và y tế đông đảo, gần như phụ thuộc hoàn toàn vào những con
ngựa để di chuyển.
Theo lời một thượng sĩ thuộc Sư đoàn bộ binh số 371, “tinh thần lên
xuống theo số thư từ đến nơi”. Hầu như ai cũng khổ sở vì nhớ nhà day dứt.
“Ở đây người ta phải là con người khác hẳn”, một thượng sĩ của Sư đoàn bộ
binh cơ giới số 60 viết, “mà điều đó không hề dễ. Cứ như ta sống trong thế
giới khác. Khi thư đến, ai cũng nhào ra từ những “ngôi nhà nhỏ” của mình -
và không ai cản được. Mỗi lúc như thế đành phải đứng tránh qua mà cười
trừ thôi”.
Tâm trí hướng cả vào Giáng sinh: “ngày lễ đẹp nhất trong năm”. Lính bắt
đầu bàn chuyên tặng quà với vợ. Ngày 3 tháng 11, một sư đoàn đưa lên yêu
cầu “nhạc cụ, các trò chơi lễ hội, đồ trang trí, cây Giáng sinh và nến”.
Danh sách đi phép cũng được lên - thứ khơi dậy nhiều hy vọng và thất
vọng hơn cả. Paulus yêu cầu phải dành ưu tiên cho những người “đã ở
Ostfront liên tục không nghỉ từ tháng 6 năm 1941”.Với những người may
mắn được sửa soạn cho chuyến đi dài thì thời gian trôi tuột về quá khứ trong
