ngửi thấy mùi hôi nên nhận thấy tay Lobbecker đang hoại tử. Ông đã lệnh
cho anh lên máy bay rời khỏi Kessel về bệnh viện hậu cứ.
Với những người thực sự tàn phế, hy vọng duy nhất được chuyển đến
bệnh viện dã chiến là bằng xe trượt hoặc xe cứu thương. Các tài xế được
mệnh danh là “người hùng sau tay lái” vì tỷ lệ tử vong của họ rất cao. Một
chiếc xe đang chạy - mà xe cứu thương là một trong số ít các xe được cấp
nhiên liệu - lập tức thu hút hỏa lực mặt đất hoặc trên không của Nga.
Thương binh còn đi được và bệnh binh thì tự băng qua tuyết mà về tuyến
sau. Nhiều người dừng lại nghỉ chân và không đứng dậy được nữa. Số khác
thì đến nơi bất chấp vết thương khủng khiếp hoặc bị cóng giá. “Một hôm có
người gõ cửa hầm chúng tôi”, một trung úy không quân ở Pitomnik nhớ lại.
“Đứng bên ngoài là một ông già, một đội viên của Tổ chức Todt chuyên sửa
đường. Hai bàn tay ông sưng phồng vì cóng giá đến nỗi không bao giờ còn
dùng tay được nữa”.
Đến được bệnh viện lớn ở sân bay vẫn chưa có gì bảo đảm là anh sẽ được
di tản hay thậm chí là chữa trị trong các lều bạt lớn, chẳng đỡ lạnh hơn được
mấy. Những vết thương và cóng giá chỉ là một phần nhỏ công việc đổ lên
đầu các thầy thuốc ở đây. Ở đó có nào dịch vàng da, bệnh lỵ và đủ thứ bệnh
tật khác, còn trầm trọng hơn do tình trạng suy dinh dưỡng và thường xuyên
mất nước vì không có nhiên liệu để đun tuyết cho tan. Thương binh còn dễ
bị máy bay Soviet đánh phá hơn cả ngoài mặt trận. “Cứ nửa tiếng một lần
máy bay Nga lại tấn công sân bay”, một hạ sĩ về sau cho hay. “Nhiều thương
binh vừa được sơ cứu và đưa lên máy bay xong, đang chờ cất cánh thì lại
mất mạng vào phút chót”.
Việc di tản thương bệnh binh cũng không nói trước được, giống như các
chuyến bay tiếp tế. Trong ba ngày 19 và 20 tháng 12 và mùng 4 tháng 1, mỗi
ngày chuyển hơn một ngàn, nhưng con số trung binh từ giữa 23 tháng 11
đến 20 tháng 1, kể cả những ngày không có chuyến bay nào, chỉ là 417
người.
Việc chọn máy bay không phải căn cứ vào vết thương nặng nhẹ mà trở
thành một kiểu lựa chọn toàn lẫn vì thiếu chỗ trên máy bay. “Chỉ thương
