họ đã báo cáo bằng văn bản. Khi quân Nga tiến vào các trại này vào cuối
tháng 1, chính quyền Soviet cho biết, trong số 3.500 tù binh ban đầu chỉ còn
20 người sống sót.
Cảnh tượng mà lính Nga trông thấy — theo cuốn phim được các máy
quay đã kịp đến ghi lại — ít nhất cũng ghê rợn bằng các trại thần chết của
Quốc xã lúc phát hiện lần đầu. Ở Gumrak, Erich Weinert đã mô tả: “Dưới
một cái rãnh, chúng tôi tìm thấy một đống xác chết của tù binh Nga, hầu như
không có quần áo, chỉ còn da bọc xương”. Những cảnh quay, nhất là do
“Kriegsgefangen-Revier” Đức quay ở Voroponovo có lẽ càng làm trái tim
người lính Hồng quân thêm sắt đá đối với những kẻ bại trận.
Vẫn còn nhiều ngàn Hiwi đi theo các sư đoàn Đức cũng đói ăn.
Girgensohn, sau khi mổ một cái xác, đã nói với viên sĩ quan Đức phụ trách
Hiwi đó rằng anh ta quả thật chết vì đói. Chẩn đoán này khiến người kia
“hết sức ngạc nhiên”. Anh ta nói Hiwi cũng nhận suất ăn ngang với lính
Đức.
Nhiều người được sĩ quan Đức đối xử tử tế, và có nhiều báo cáo chứng tỏ
sự tin cậy lẫn nhau trong trận đánh cuối cùng. Nhưng đến lúc này, người
Nga mặc quân phục Đức biết rõ rằng số phận của họ đã được an bài. Không
thể có chỗ cho họ trên các máy bay ra ngoài, còn đi theo lực lượng Soviet
đang bao vây là các lực lượng NKVD đang sẵn sàng xử lý họ.
