* * *
Thống chế Bock nắm trong tay một triệu rưỡi quân nhưng các sư đoàn
tăng của ông đã suy yếu vì thiếu bổ sung và phụ tùng. Khi nhóm họp các chỉ
huy của mình ngay trước ngày tấn công, ông đề ra ngày 7 tháng 11 (ngày kỷ
niệm Cách mạng Tháng Mười) là hạn chót để bao vây xong thủ đô Liên Xô.
Ông thống chế đầy tham vọng thèm được biết đến như người chinh phục
Moskva.
Trong khi đó thì Stavka đã chờ Đức tấn công Moskva ngay từ lúc Cụm
Tập đoàn quân Trung tâm dừng lại vào giữa tháng 8. Stalin đã giao cho
Tướng Andrey Yeremenko thành lập Phương diện quân Bryansk, còn hai
phương diện quân Tây và Dự bị thì chuẩn bị bảo vệ thủ đô. Nhưng dù đã có
chuẩn bị, lực lượng của Yeremenko vẫn bị bất ngờ. Rạng sáng 30 tháng 9, sư
đoàn thiết giáp Schwerpunkte
của Guderian từ trong màn sương thu mù
mịt đột kích vào cánh phía nam của Yeremenko. Lát sau, mặt trời lên xua tan
sương, mở ra một ngày quang đãng ấm áp, rất lý tưởng để tấn công. Quân
Đức không e ngại gì trên không. Vào thời điểm đó lực lượng không quân
bên phần châu Âu của Hồng quân chỉ còn sót lại chưa đến 5%.
Trong mấy ngày đầu tháng 10, cuộc tấn công của quân Đức diễn ra suôn
sẻ, với các quân đoàn tăng và Không đoàn số 2 của Thống chế Albert
Kesselring phối hợp tác chiến. Yeremenko xin phép Stavka cho rút quân
nhưng không được. Vào ngày 3 tháng 10, các đơn vị mũi nhọn của Guderian
bên cánh phải tiến đến thành phố Orel, phía sau phòng tuyến Yeremenko
hơn 200 km. Cú ra đòn bất ngờ đã hoàn tất. Khi các xe tăng dẫn đầu nghiến
xích trên các đường phố chính, ngang qua những chiếc tàu điện, người đi
đường còn vẫy tay, cứ tưởng đó là quân ta. Hồng quân thậm chí còn không
có thời gian để chuẩn bị cho nổ các nhà máy vũ khí quan trọng. Vào chiều
ngày 6 tháng 10, Yeremenko và Ban Tham mưu của mình đã thoát ra trong
đường tơ kẽ tóc trước khi xe tăng Đức ập tới. Thông tin liên lạc mất hết.
Trong cảnh hoảng loạn mấy ngày sau, nguyên soái Budyonny, người dự kiến
