các hướng dẫn: “Hãy mang theo giấy tờ tùy thân, tiền bạc và các thứ quý giá
cũng như quần áo ấm”. Đơn vị SS tưởng chỉ có 5-6 ngàn người Do Thái
thôi, hóa ra có đến hơn 30.000 người ra trình diện.
Mệnh lệnh khét tiếng của Thống chế Reichenau cho Tập đoàn quân số 6
ngày 10 tháng 10 năm 1941 được Thống chế Rundstedt ủng hộ đã cho thấy
hết sức rõ ràng trách nhiệm liên đới của chỉ huy các cấp của Wehrmacht đối
với những tội ác chống người Do Thái và dân thường ở Ukraina. “Đây là
chiến trường phía đông, người lính không chỉ chiến đấu theo quy tắc chiến
tranh mà còn là người hăng hái mang trên mình lý tưởng quốc gia và là
người báo thù cho tất cả những hành động vô nhân mà nhân dân Đức phải
chịu đựng. Vì lý do này, người lính phải hiểu thật rõ sự cần thiết của việc
báo thù tàn khốc nhưng chính đáng nhắm vào giống loài Do Thái hạ đẳng”.
Nghĩa vụ của người lính là “vĩnh viễn giải thoát nhân dân Đức khỏi mối đe
dọa Do Thái-châu Á”.
Việc đốt phá và giết chóc báo thù không dừng lại với cái chết của
Reichenau, kể cả khi Paulus lên thay. Chẳng hạn, ngày 29 tháng 1 năm
1942, chừng ba tuần sau khi Paulus được bổ nhiệm làm vị tổng tư lệnh mới
của Tập đoàn quân số 6, làng Komsomolsk gần Kharkov với 150 nóc nhà đã
bị đốt rụi. Trong thời gian diễn ra việc này có 8 người bị bắn, còn 2 đứa trẻ
có lẽ sợ quá nấp kỹ cũng bị thiêu chết.
Lính Đức chắc chắn sẽ ngược đãi cư dân sau 9 năm chính quyền tuyên
truyền bài Slav và bài Do Thái, thậm chí vài kẻ còn cố tình làm hơn thế nữa.
Bản chất của xâm lược là tạo ra những cảm xúc vừa hoang dại vừa rối rắm.
Mặc dù cũng có những trường hợp người lính miễn cưỡng nhận lệnh đi hành
quyết, nhưng với phần đông thì sự bất nhẫn đối với dân thường lại biến
thành sự tức giận vô lối với suy nghĩ rằng đàn bà trẻ con có việc gì mà vào
vùng chiến sự.
Các sĩ quan thì chọn cách tránh nghĩ đến khía cạnh đạo đức. Thay vào đó
họ tập trung vào nhu cầu duy trì kỷ luật quân sự. Những người vẫn còn tin
vào quy tắc chiến tranh thường cảm thấy kinh hoàng trước những việc làm
của binh lính, song những nhắc nhở phải tôn trọng quy tắc lại không mấy
