Lẽ sinh diệt, lý tu hành • 45
Do vậy, việc tu tập theo Giáo Pháp rất đòi hỏi sự chịu
khó. Người ta thường không biết suy xét rõ ràng. Thường thì
họ lạc đường vì thích nhàn hạ sung sướng hoặc vì thích hành
xác khổ hạnh. Họ bị dính kẹt trong hai cực đoan đó. Một mặt
họ muốn chìu lòng cái tâm chạy theo khoái lạc trần đời. Khi
thấy thích làm gì họ làm đó. Họ thích hưởng thụ, thích ngồi
chỗ mát mẻ, êm ái. Họ thích nằm dài thỏa thích. Bất cứ điều
gì họ làm họ cũng tìm cách làm dễ dàng, nhẹ nhàng và thoải
mái nhất. Đó là sự chạy theo khoái lạc: chạy theo những cảm
giác tốt sướng. Nếu cứ thích sướng khoái như vậy, tu biết
chừng nào mới tiến?
Khi chúng ta không có được tiện nghi, khoái lạc và
cảm giác tốt, thì ta cảm thấy khó chịu. Chúng ta bực bội, bực
mình, bực tức và thấy khổ vì điều đó. Nhiều người chọn cách
này để chịu khổ để diệt bỏ con đường khoái lạc. Đây cũng là
sự sai lầm. Đây cũng là sự đi lệch lạc khỏi con đường Đạo,
lệch theo hướng hành xác khổ hạnh. Đây không phải là con
đường bình an của bậc tu hành đi tìm sự bình an, không phải
cách của người tĩnh lặng. Phật đã khuyên dạy đừng đi lệch
theo cực đoan chạy theo khoái lạc và cũng đừng đi theo cực
đoan hành xác khổ hạnh. Khi nào có sướng, chỉ cần biết nó là
vậy, biết với một sự tỉnh giác. Khi nào có khổ, chỉ cần tỉnh
giác biết đó là khổ. Khi trải nghiệm sự sân giận, ác cảm, khó
chịu, chúng ta biết nó là vậy, và biết rõ nếu chúng ta chạy
theo những cảm giác đó là không theo đúng theo bước chân
của Phật. Đó không phải là con đường của những người đi
tìm sự bình an, đó chỉ là con đường của những người phàm
phu trong làng, trong chợ. Người tu hành bình an thì không
bước đi theo những con đường phàm trần đó. Người tu hành
bình an đi thẳng xuống con đường trung đạo, không bước
trái chạy theo khoái lạc giác quan, cũng bước phải dấn thân
vào vũng lầy hành xác khổ hạnh. Đó mới là con đường tu
đúng đắn.
