Lẽ sinh diệt, lý tu hành • 61
yếu tố (giúp) giác ngộ, và sự điều tra phân tích đó (trạch
pháp) sẽ tiếp tục tiến triển theo cái đà của chính nó.
Thảo luận Giáo Pháp với chính mình. Tháo gỡ và bung
thả mọi cảm giác, trí nhớ, nhận thức, suy nghĩ, ý hành, và
tâm thức. Không có gì có thể đụng đến chúng khi chúng tiếp
tục tự vận hành theo đường lối riêng của chúng. Đối với
những người đã biết nắm vững cái tâm, tiến trình quán xét
và điều tra này tự trôi chảy một cách tự động. Lúc này không
còn cần thiết phải điều khiển nó theo ý mình. Dù tâm có
thiên (ngã, hướng) về mảng (vấn đề, phạm vi) nào đi nữa, sự
quán xét sẽ lập tức có mặt theo sát một cách nhạy bén.
Khi người tu đã tu tập được đến trình độ này, nhiều
lợi ích phụ cũng tự nhiên có được. Ví dụ như khi ngủ, người
ấy không còn những tật ngủ ngáy, không còn lăn lộn trở
mình như trước đó. Ngay cả khi người ấy ngủ say sưa, khi
thức dậy không bị ngái ngủ hay nhừ nhừ. Tu được đến lúc
đó, chúng ta luôn tỉnh thức, cứ như ta luôn luôn thức chứ
không ngủ vậy. Tôi từng bị tật ngủ ngáy, nhưng khi tâm
luôn duy trì tỉnh thức thì tật ngáy đó không còn. Làm sao
chúng ta có thể ngáy trong khi tâm mình luôn tỉnh thức? Lúc
đó ta ngủ chỉ là thân ngừng lại và nghỉ ngủ; chứ tâm thì vẫn
tỉnh thức. Tâm tỉnh thức cả ngày và đêm, suốt hai mươi bốn
giờ. Đây chính là loại tỉnh giác tinh khiết và cao sâu của Đức
Phật: là cái Người Biết, Người Tỉnh Giác, Người Hạnh Phúc,
Người Tỏa Sáng. Sự tỉnh giác sáng rõ này không bao giờ ngủ.
Năng lượng của nó tự duy trì, và nó chẳng bao giờ mờ tối
hay ngái ngủ. Đến giai đoạn này, người tu có thể đi liên tục
hai, ba ngày mà không cần ngừng nghỉ. Lúc này, khi nào
thân bắt đầu có dấu hiệu kiệt sức, chúng ta ngồi xuống thiền
và chỉ cần sau năm hay mười phút ta sẽ đạt định thâm sâu.
Khi chúng ta thoát ra khỏi trạng thái định sâu đó, chúng ta
cảm thấy tươi mới, khỏe khoắn và đầy năng lượng tái tạo,
