Tư Mã Thiên
Sử Ký Tư Mã Thiên
Dịch giả : Nhữ Thành
Đánh máy : Mickey, TSAH, CHIEU PHU, THANH LOAN
LỮ HẬU BẢN KỶ
1. Lữ Thái Hậu là vợ của Cao Tổ từ lúc còn hàn vi, sinh Hiếu Huệ Đế, con
gái là Lỗ Nguyên thái hậu. Khi Cao Tổ làm Hán Vương, lấy Thích Cơ,
người Định Đào, rất yêu quý, sinh Triệu Ẩn Vương, tên là Như Ý. Hiếu
Huệ là người nhân từ, yếu đuối; Cao Tổ cho là không giống mình, thường
muốn phế truất, lập Như Ý là con của Thích Cơ: “Như Ý giống ta”. Thích
Cơ được Cao Tổ yêu, thường đi theo nhà vua đến phía đông cửa ải, ngày
đêm khóc lóc muốn lập con mình để thay thái tử. Lữ Hậu tuổi cao thường ở
nhà, ít khi gặp mặt nhà vua, cho nên càng bị bỏ rơi. Như Ý được lập làm
Triệu Vương, đã mấy lần suýt thay thái tử. Nhờ có các quan đại thần can
ngăn và nhờ có mưu kế của Lưu Hầu cho nên thái tử mới không bị truất (1).
Lữ Hậu là con người cứng rắn, quyết đoán giúp Cao Tổ bình định thiên hạ.
Các quan đại thần bị Cao Tổ giết phần lớn do sức của Lữ Hậu (2). Hai
người anh Lữ Hậu đều làm tướng: người anh cả là Chu Lữ Hầu, chết vì
nhiệm vụ, người em là Lữ Thái được phong làm Lịch Hầu, và Lữ Sản được
phong làm Giao Hầu. Người anh thứ hai là Lữ Thích Chi làm Kiến Thành
Hầu (3).
2. Năm thứ mười hai (195 trước công nguyên) tháng tư, ngày giáp Thìn,
Cao Tổ mất ở cung Trường Lạc. Thái Tử nối ngôi làm hoàng đế. Lúc bấy
giờ, Cao Tổ có tám người con. Người thứ nhất là Phi, anh của Hiếu Huệ,
nhưng khác mẹ. Phi làm Tề Vương. Còn tất cả đều là em của Hiếu Huệ.
Con của Thích Cơ, tên là Như Ý, làm Triệu Vương; con của Bạc Phu Nhân
tên là Hăng làm Đại Vương; những người con của những người vợ khác là
Khôi làm Lương Vương, Hữu làm Hoài Dương Vương, Trương làm Hoài
Nam Vương, Kiến làm Yên Vương. Em của Cao Tổ tên là Giao làm Sở
Vương; con của người anh Cao Tổ tên là Tỵ lên làm Ngô Vương. Còn
không phải họ Lưu thì có Thần con của công thần Ngô Nhuế (làm phiên
