SỬ KÝ TƯ MÃ THIÊN - Trang 361

Công tử bèn đãi tiệc, Hầu Sinh được làm thượng khách. Hầu Sinh nói với
công tử:
- Người hàng thịt Chu Hợi mà tôi đến nhà là một người hiền trong đời
không ai biết đến, cho nên ở ẩn cùng với những người hàng thịt đó thôi.
Công tử mấy lần đến thăm, Chu Hợi cố ý không đáp lễ. Công tử lấy làm
lạ(6).
2. Năm thứ hai mươi, đời vua An Ly Vương nước Ngụy (năm 237 trước
Công nguyên), Tần Chiêu Vương sau khi phá quân Triệu ở Trường Đình,
lại tiến binh vây Hàm Đan. Chị của công tử là vợ Bình Nguyên Quân, em
trai vua Huệ Văn Vương nước Triệu, đã mấy lẩn đưa thư cho Ngụy Vương
và công tử xin nước Ngụy cứu viện. Vua Ngụy sai tướng quân Tấn Bỉ cầm
mười vạn quân đi cứu Triệu. Vua Tẩn sai sứ giả nói với vua Ngụy:
- Ta đánh Triệu, sớm chiều thể náo cũng phá Triệu, chư hầu ai dám cứu thì
sau khi phá Triệu, thế nào ta cũng đem binh đến đánh trước.
Vua Ngụy sai người ngăn Tấn Bỉ, giữ quân lại đóng dinh ở đất Nghiệp,
tiếng là cứu Triệu, nhưng thực ra là đi nước đôi để chờ xem hình thế. Sứ
giả của Bình Nguyên Quân liên tiếp kéo sang Ngụy, trách Ngụy công tử:
- Thắng sở dĩ tự phụ về chỗ kết nghĩa hôn nhân là vì cho rằng công tử là
ngườì có nghĩa khí cao, có thể giải cứu người ta lúc nguy khốn. Nay Hàm
Đan sớm chiều sẽ phải đầu hàng nước Tần mà cứu binh của Ngụy không
đến, thế thì công tử cứu nguy khốn cho người khác ở chỗ nào? Vả chăng,
nếu công tử khinh Thắng này, bỏ Thắng phải đầu hàng nước Tần, thế thì
công tử không thương hại chị của công tử sao?
Công tử lo lắng, mấy lần xin Ngụy Vương, và giục các tân khách biện sĩ
tìm đủ mọi cách nói với Ngụy Vương. Nhưng Ngụy Vương sợ Tần, rốt
cuộc không nghe lời công tử. Công tử tự nghĩ mình không thể nào thuyết
phục được nhà vua, thì không nên sống một mình để nước Triều mất, định
tụ tập các tân khách, quân kỵ và hơn một trăm cỗ xe, muốn cùng những
người khách qua đánh quân Tần, rồi cùng chết với nước Triệu.
Công tử đi qua cửa Di Môn ghé thăm Hầu Sinh, kể lại đầu đuôi tại sao
mình liều chết với quân Tần và từ biệt ra đi. Hầu Sinh nói:
- Công tử cố gắng đi nhé? Tôi già yếu rồi, không thể đi theo được.