SỬ KÝ TƯ MÃ THIÊN - Trang 408

làm nước Tần mất vui thì không nên. Vì vậy nên vua Triệu trai giới năm
ngày, sai thần mang ngọc bích đi, vái mà đưa ở giữa triều đình. Tại sao thế.
Vì trọng cái uy của nước lớn để tỏ lòng tôn kính vậy. Nay thần đến đại
vương tiếp thần ở một nơi tầm thường, lễ tiết rất khinh mạn. Được ngọc,
đại vương đưa cho các mỹ nhân để đùa bỡn thần. Thần xem đại vương
không có ý trả thành ấp cho vua Triệu, cho nên thần lấy ngọc về. Nếu đại
vương cứ muốn bức bách thần, thì đầu thần và viên ngọc đều vỡ ở cái cột
này.
Tương Như cầm viên ngọc, lượm cái cột, muốn đập đầu vào cột. Vua Tần
sợ ông ta đập vỡ viên ngọc nên từ tạ cố xin, gọi quan đương sự cầm địa đồ
đến chỉ cắt mười lăm thành từ chỗ này trở đi để cho Triệu. Tương Như
đoán vua Tần chỉ lừa dối mà thôi, tuy giả vờ cho Triệu thành, nhưng thực ra
thì không thể được thành, bèn bảo vua Tần:
- Ngọc bích họ Hoà thiên hạ đều nhận là của báu, vua Triệu sợ không dám
không dâng. Khi đưa ngọc, vua Triệu trai giới năm ngày, nay đại vương
cũng nên trai giới năm ngày, đặt lễ cửu tân(2) ở sân thì thần mới dám dâng
ngọc.
Vua Tần xem chừng không có cách gì ép được, bèn hứa trai giới năm ngày,
cho Tương Như ở lại quán tân khánh Quảng Thành. Tương Như xem chừng
vua Tần tuy trai giới, nhưng thế nào cũng bội ước không trả thành, nên sai
kẻ đi theo mình mặc áo ngắn, mang viên ngọc đi theo đường tắt, trốn về
nộp trả ngọc bích cho Triệu. Vua Tần sau khi trai giới năm ngày bèn đặt lễ
cửu tân ở triều đình để tiếp sứ nước Triệu là Lạn Tương Như. Tương Như
đến, nói với vua Tần:
- Nước Tần từ đời Mục Công đến nay, hơn hai mươi đời vua, chưa từng có
ai giữ trọn lời hứa. Quả thực, thần sợ bị nhà vua lừa, lại phụ lòng nước
Triệu, nên đã sai người cầm ngọc lẻn về đến nước Triệu rồi. Vả lại, Tần
mạnh mà Triệu yếu, đại vương sai một người sứ giả đến Triệu thì Triệu lập
tức đem ngọc sang dâng. Nay mạnh như nước Tần mà lại cắt trước mười
lăm thành để cho Triệu thì Triệu đâu dám giữ ngọc bích để mắc tội với đại
vương Thần biết rằng lừa dối đại vương tội đáng chết. Thần xin vào vạc
nước sôi. Xin đại vương và quần thần bàn bạc kỹ cho.