ấy !”. Việc ông không bao giờ xuống bùn để biết trên mặt đất đã xảy ra việc
gì càng làm ông ghét cay ghét đắng những tin tức xấu. Triệu chứng về thái
độ của ông là bao giờ cũng thấy Việt Nam từ bầu trời. Tâm trí của ông
không hề hướng về mặt đất để tiếp xúc với thực tế.
Sự lười nhác của Harkins, tính tự mãn và những thói quen của sĩ quan
tham mưu quan liêu không giải thích cho việc những viên tướng khác
không cùng những cá tính ấy đã có những thái độ tương tự về chiến tranh.
Những viên tướng kế nhiệm ông là những người chiến đấu , có nghị lực,
thường xuyên ra trận địa, bắn nhau với Việt cộng. Thậm chí một số bị giết
nhưng phần lớn vẫn xử sự dựa trên những định để cơ bản giống như của
Hoa Kỳ. Họ luôn thấy những gì mình đã quyết định, thấy cả trước khi đến
gần một trận địa của Việt Nam.
Sau chiến tranh thế giới thứ hai, đặc điểm nổi bật của những người có
trách nhiệm cao nhất trong quân đội Mỹ đã trở thành tính kiêu căng nghề
nghiệp, sự thiếu tưởng tượng và nhạy cảm đạo đức và trí tuệ. Đó là điều
khiến những người tuy thông minh, như Harkins, hành động như những kẻ
ngu ngốc. Người ta thấy ở họ những triệu chứng của một căn bệnh về thể
chế có thể gọi là “hội chứng của kẻ thắng trận” xuất phát từ thắng lợi trước
thách thức của Đức và Nhật. Căn bệnh ấy lây nhiễm không chỉ ở tầng lớp
quân sự mà cả toàn bộ hệ thống quan liêu dân sự, CIA, phủ tổng thống và
tất cả những cơ quan nhỏ khác của chính phủ bên cạnh quân đội giám sát
quyền lợi Mỹ ở hải ngoại. Hơn thế căn bệnh lan tràn trong đại bộ phận tinh
hoa chính trị, trí thức và thế giới kinh doanh Hoa Kỳ. Thế chiến thứ hai kết
thúc bằng chiến thắng độc nhất của các nguồn lực, kỹ thuật công nghiệp,
thiên tài kỹ nghệ và quân sự của đất nước này. Thịnh vượng mà chiến tranh
và sự thống trị nước ngoài sau chiến tranh đem lại thất vọng lâu dài về suy
thoái đến mức xã hội Mỹ trở thành nạn nhân của chính sự thành công của
mình. Tinh hoa đất nước choáng váng và tê dại vì quá nhiều tiền, nhiều cơ
sở vật chất, quyền lực và kết quả.
Tháng Hai năm 1943, quân đội Hoa Kỳ lần đầu tiên trong Thế chiến thứ
hai đối mặt với quân Đức ở đèo Kasserina vùng núi Tunisia. Người Mỹ bỏ
chạy. Một viên tướng Anh phải nắm lấy việc chỉ huy để ngăn chặn sự tháo
