Sau bữa ăn, cố vấn Sư đoàn 21, Fed Ladd, dẫn Krulak và một viên tướng
trong ban tham mưu Sài Gòn đi theo một cuộc hành quân của sư đoàn mình
và và thăm một đồn tiền tiêu cảnh sát trên bờ biển Đông. Như ông ghi vào
sổ tay, đây là một cái nhìn chớp nhoáng. Ông cũng không nhớ người ta có
hỏi ông về tình trạng chiến tranh không.
Porter có những lý do để đoán chừng Harkins không tìm cách gian lận và
trao đổi với các nhà điều tra về báo cáo của Vann cùng bản phê phán của
ông về lực lượng Sài Gòn. Phó trưởng phái đoàn, người sáng suốt hơn thủ
trưởng bốn sao nhiều, đọc chúng cẩn thận. Ông triệu tập Vann về Sài Gòn
để hỏi kỹ trận đánh và hậu quả. Ông nhớ rằng sự phán xét của Vann trái
ngược với những gì Harkins nói với họ. Krulak không nói chuyện với Vann
nhưng đọc báo cáo của anh và bình luận của Porter. Phó trưởng phái đoàn
chắc phải truyền đạt lại với ông điểm chủ yếu của câu chuyện riêng của
Vann vì đã quyết định giao cho Krulak soạn thảo báo cáo tổng hợp của phái
đoàn.
Như vậy, tuy mất thì giờ về những cuộc tham quan du lịch của Harkins,
tất cả các viên tướng đều biết sự thật về Việt Nam, không riêng do những
quan điểm chủ quan của Vann và Porter mà còn qua những chuyện kể của
16 cố vấn của Vann là những người chứng kiến thảm họa kèm theo báo cáo.
Nhưng họ bỏ qua những gì mình đã đọc. Vì như Krulak chỉ còn nhớ mơ hồ
về báo cáo. Ông đánh giá Vann, các cố vấn tại chỗ và Porter đã nhận xét bất
công về quân đội Sài Gòn vì họ so sánh theo khuôn mẫu của quân đội Hoa
Kỳ. Người ta không thể đòi hỏi ở lực lượng của Diệm những kết quả tương
tự, căn bản là họ đã tham gia những cuộc hành quân.
Thật mơ hồ khi kết luận một quân đội thảm hại như Quân lực Cộng hòa
trong trận ấp Bắc có thể chiến thắng một đối thủ thành thạo và năng động.
Nhưng đúng đã xảy ra việc đó.
Qua báo cáo tuyệt mật gửi tất cả đô đốc, các tướng trong ban tham mưu
của tổng chỉ huy các lực lượng Thái Bình Dương ở Hawaii, vị tướng trưởng
phái đoàn khẳng định sự hào hứng về tiến triển của cuộc chiến tranh ở Việt
Nam. Nhận định của ông được ghi lại rồi sao chuyển cho các sĩ quan cao
cấp vắng mặt ở cuộc họp. “Không nghi ngờ gì, ông xác nhận, trong năm
