những gì liên quan đến điều anh thấy quanh mình. Ngày 28 tháng Tư năm
1965, lúc hai giờ rưỡi sáng, quân du kích làm anh ý thức được sự thật.
Quân địch bắn một loạt đạn súng cối vào Bầu Trại để làm nản lòng binh sĩ
đang bắn trọng pháo yểm hộ một đại đội biệt kịch của Quân lực Cộng hòa
mà Việt cộng đang tấn công lúc đó trong một ấp cách đấy 3 cây số. Liên lạc
điện đài bị cắt ngay.
Sáng sớm hôm sau, Vann đến ấp kia, thấy rõ đại đội ấy đã thực sự bị tiêu
diệt : 35 biệt kích bị giết, 16 bị địch bắt mang đi mất tích và 11 còn sống
sót, số bị thương được quân tấn công để lại tại chỗ. Đơn vị tấn công làm
sống lại cơn ác mộng cũ của Vann đã trải qua ở Sư đoàn 7 vì nhờ Harkins,
nó được trang bị vũ khí Mỹ. Tiểu đoàn du kích có thừa thãi súng máy Hoa
Kỳ và những vũ khí tự động, bán tự động, còn đại bác không giật và súng
cối được vận chuyển từ miền Bắc theo đường biển. Việt cộng năm 1962
may mắn lắm mới có hai súng máy cho mỗi tiểu đoàn thì nay có 3 khẩu cho
mỗi trung đội như trong quân đội Mỹ.
Quân du kích thậm chí không cần sử dụng vũ khí hạng nặng. Trong
tháng trước, một đại đội biệt kích khác bị tiêu diệt trong ấp, nhưng các sĩ
quan và hạ sĩ quan trong đại đội không có sự phòng vệ nào. Không bố trí
trạm điện đài, dự kiến pháo sáng báo động, không đào hố cá nhân thiết lập
vành đai bảo vệ. Đại đội chỉ nằm ngủ đêm quanh một ngôi nhà gần trường
tiểu học ở đầu ấp. Nông dân kể lại quân biệt kích đang ngủ lúc bị tấn công.
Vann đã dự đoán thế vì phần lớn xác chết chỉ bận quần áo lót. Anh đếm
được 11 người trúng đạn vào mặt trong khi có vẻ đang nằm dài vô thức.
Anh được biết đàn bà, trẻ con trong ấp đốt đuốc tới ngay khi cuộc tấn công
chấm dứt, thu nhặt vũ khí của biệt kích đưa cho quân du kích. Họ cũng
giúp chuyển đi những Việt cộng bị thương và hai người chết vì một số biệt
kích tỉnh dậy kịp thời. Nhân dân căm ghét biệt kích vì quá lạm dụng còn
quân du kích thì giữ gìn không làm hư hỏng nhà cửa trong ấp khi đang tấn
công. Chỉ trường học và ngôi nhà cạnh đấy bị thiệt hại.
Sự sa sút của phía Sài Gòn nghiêm trọng hơn Vann hình dung nhiều. Việt
cộng không phải chỉ là mối nguy hiểm duy nhất ở Bầu Trại. Tinh thần của
các toán quân Sài Gòn là một tai họa cấp bách hơn. Bốn người lính đại đội