họ chắc chắn Việt cộng tranh thủ cốt lõi sức mạnh từ những điều kiện thuận
lợi của một cuộc cách mạng xã hội. Họ nghĩ ở miền Nam vẫn có thể hình
thành một chủ nghĩa dân tộc chống cộng sản nhưng điều cấp thiết là cải
biến chế độ Sài Gòn . Hoa Kỳ không thể chỉ cầm cương như Vann đã mong
muốn và lãnh đạo đất nước qua những con người rơm. Chế độ phải được
cải tổ trở thành một chính phủ hoàn toàn khác, đáp ứng được nguyện vọng
của dân chúng nông thôn. Nếu không có điều đó, Bumgardner và Scotton
cho là chiến tranh không thể thắng được. Dù quân đội Mỹ chiếm cả đất
nước, tiêu diệt được quân du kích, cuộc nổi dậy sẽ lại bùng lên sau khi lính
Mỹ rút đi.
Quan điểm của Ramsey, Bumgardner và Scotton có vẻ xác đáng theo con
mắt Vann, dựa vào những quan sát của anh ở Hậu Nghĩa. Cuối tháng Năm,
anh đã được thấy và nghe nhiều đủ để trình bày trong một bức thư gửi
tướng York sự phân tích mới và đáng ngạc nhiên của anh về cuộc chiến
tranh này.
“Nếu Việt Nam chỉ là một con cờ trong cuộc đối đầu Đông – Tây và sự
hiện diện của chúng ta là cần thiết để ngăn chặn Trung Quốc cộng sản
chiếm tài nguyên của đất nước này thì thật khó xác minh sự nâng đỡ của
chúng ta đối với chính quyền hiện hành. Một cuộc cách mạng đang khuấy
động cả nước và những lý tưởng của nhân dân Mỹ gần gũi rất nhiều với
những nguyên tắc, mục tiêu và nguyện vọng của phía bên kia hơn là của
chính quyền Sài Gòn . Tôi hiểu, cuối cùng khi chủ nghĩa cộng sản kiểu
Trung Quốc lên nắm quyền, những “nhà cách mạng” này sẽ khá thất vọng
nhưng đã là quá chậm đối với họ và đối với chúng ta cũng thế. Tôi vẫn tin
chắc rằng dù Mặt trận dân tộc giải phóng do những người cộng sản lãnh
đạo thì đại đa số dân chúng sẽ ủng hộ Mặt trận ấy vì đây là hy vọng duy
nhất để thay đổi , cải thiện điều kiện sống và tương lai của họ. Nếu tôi là
một thanh niên 18 tuổi, đứng trước sự lựa chọn ủng hộ chính quyền Sài
Gòn hay Mặt trận dân tộc giải phóng – chắc chắn tôi sẽ chọn Mặt trận dân
tộc giải phóng”.
Vann nghĩ rằng 11 năm nay, Hoa Kỳ đã lãng phí vô ích những mạng sống
Việt Nam và Mỹ cùng hàng trăm triệu đô la để giữ trật tự cũ cho miền
