Hải quân. Sự tuyệt vọng trong tâm hồn buộc anh có ngay sự đối đầu với
một tranh chấp mới dữ dội. Giữa năm 1965, anh cố vận động để được cử
sang Việt Nam làm chỉ huy một đại đội Hải quân. Người ta nói trước vì
những chức vụ cao của anh ở phía dân sự, cấp trên chắc chắn sẽ đưa anh
vào làm việc ở ban tham mưu, điều mà anh không hề quan tâm. Anh bèn đề
nghị Lansdale đưa anh vào nhóm của ông và Lansdale vẫn luôn nhạy cảm
về tính năng động và sự thông minh, sung sướng được tiếp nhận anh.
McNaughton không cố giữ anh lại. Ông bắt đầu hơi bực mình về Ellsberg,
thỉnh thoảng thiếu kín đáo và cần khoe khoang hiểu biết, một thói xấu mà
sự suy sụp tình cảm càng làm cho anh mắc nặng thêm. Cẩn thận là một vấn
đề sống còn của mọi chính quyền và sự thiếu kín đáo có thể làm đổ sụp sự
nghiệp ở Lầu Năm Góc của McNamara.
Vann là người trong danh sách những người cần gặp mà Ellsberg mang
sang Việt Nam . Sau cuộc thăm Hậu Nghĩa đầu tiên với Lansdale, anh trở
lại đó vào giữa tháng Mười, ở ba ngày nói chuyện với Vann và tham quan
trong tỉnh. Chuyến đi này hoán cải Ellsberg và anh nhiệt tình say sưa với
chiến lược cách mạng xã hội của Vann.
Sự tự kỷ thường kích thích các đồng nghiệp của Ellsberg trong môi
trường cạnh tranh gay gắt đã trở nên nhẹ nhàng trong quan hệ của anh với
Vann. Những năm ở Việt Nam làm nảy sinh ham muốn phiêu lưu, lòng say
mê và tính nhạy cảm trong tính cách phức tạp của Ellsberg. Ba mươi tư
tuổi, phong thái nhẹ nhàng, nụ cười thường mỉa mai trên khuôn mặt mỏng,
đôi mắt xám xanh ánh lên vẻ tò mò, nét hóm hỉnh chế giễu tạo nên một
nhân vật rất dễ mến. Đối với Ellsberg, Vann là một mẫu người hành động.
Sự thấp kém của một kẻ nghèo hèn miền Nam lộ ra rõ khi anh ca ngợi
thành quả học hành của Ellsberg. Với những người không phải bạn chung,
anh nói về anh ta “ông tiến sĩ Dan Ellsberg”. Hoán cải một người như thế
theo ý tưởng của mình làm Vann hoan hỉ. Anh hy vọng một ngày nào đó
Ellsberg sẽ cổ động cho những ý tưởng của họ. Nói cho cùng, Ellsberg
cùng một giòng giống trí thức như những người gần quyền lực ở
Washington. Nhưng tình bạn của Vann đối với Ellsberg vượt ra ngoài tính
