Máy bay gồm những phòng cách biệt nhau, có giường ngủ và một
khoang trống đặt bàn làm việc hoặc ăn uống. McNamara ngồi đối diện với
thứ trưởng phụ trách ngoại giao John McNaughton. Đã có ý định, Ellsberg
mang theo một cặp tài liệu đầy báo cáo quan trọng, tất cả hơn 200 trang,
trong đó có một chuyện kể rất ấn tượng về ba ngày anh đến Hậu Nghĩa với
Vann trong mùa thu trước .. Khi máy bay đã cất cánh, Ellsberg lấy ra một
tài liệu đưa cho McNaughton, gợi ý sẽ thú vị khi đọc trong cuộc hành trình.
McNaugton nhìn qua rồi đưa cho McNamara đọc. Ellsberg lấy một tài liệu
khác và đến lượt McNaugton cũng say sưa đọc.
Hai người đọc rất nhanh và Ellsberg đưa ra hết các tài liệu. McNaugton
gặp riêng Ellsberg nói ông bộ trưởng Quốc phòng muốn có một bản sao ghi
chép của anh về Hậu Nghĩa, bản viết tốt nhất của anh, nhiều chi tiết về sự
hư hỏng tinh thần và hài hước của chế độ Sài Gòn , McNaughton có một
cuộc điều tra khác cần làm ; ông đề nghị Ellsberg không đưa tài liệu này
cho tướng Wheeler xem.
Không hài lòng khi đã nảy sinh một thôi thúc đặc biệt và bây giờ
McNamara không chỉ quan tâm về thất bại của chiến dịch tấn công bằng
máy bay. Ông bỗng hiểu ra những sự thật bao nhiều năm ông không biết.
Báo cáo ông gửi lên tổng thống Johnson đánh dấu sự tan vỡ. Một năm
trước McNamara có thể chịu đựng cơn choáng vì 230 người Mỹ chết trong
bốn ngày đánh nhau ở thung lũng IaDrang và vẫn khuyến khích tổng thống
ủng hộ cuộc chiến tranh của Westmoreland , “cung cấp cho ông ta những gì
ông cần về người và phương tiện”. Ngày nay, bộ trưởng Quốc phòng muốn
xiết chặt lại đối với Westmoreland để chấm dứt “viễn cảnh leo thang trải
rộng các lực lượng Mỹ xem ra không kết thúc”. Ông phải xác định với viên
tướng chỉ có 470.000 người không hơn. Còn về cuộc không tập miền Bắc
Việt Nam , McNamara không còn lòng dạ nào chơi trò tạm ngừng, tiếp theo
là tối hậu thư và leo thang. Ông muốn Johnson cố thuyết phục những người
cộng sản Việt Nam thương lượng bằng cách ngừng ném bom trên toàn
