vào đó kinh nghiệm lịch sử của một dân tộc trên cảnh quan đó, và
cách cư xử cùng những tư tưởng nảy sinh từ kinh nghiệm đó.
Herodotus là người bảo quản bộ nhớ của các nền văn minh và
những đặc điểm địa lý của chúng, các thần thoại, truyện ngụ ngôn,
và thậm chí cả những điều ước lệ sai lầm trong đời sống của họ.
Ông biết rằng một nhà lãnh đạo chính trị càng có được tài riêng tốt
hơn để biết được những gì bên ngoài nơi chốn của mình, thì càng ít
nguy cơ ông ta phạm phải những sai lầm bi thảm. Người Scythia
sống ở bên rìa phía xa của Cimmerian Bosporus, nơi lạnh đến mức,
để tạo bùn xây dựng vào mùa đông họ phải đốt lửa. Bởi vậy
Artabanus cảnh báo Darius, vua Ba Tư, khỏi làm việc vô ích: Đừng
làm chiến tranh chống lại người Scythia - một dân tộc di động nhanh
chóng và du cư, không có các thành phố hoặc đất gieo trồng, nên sẽ
không tạo ra tiêu điểm cho cuộc tấn công lớn của đạo quân được
trang bị tốt như của ông.
Sức mạnh tín hiệu của Herodotus là ở sự gợi nhớ mạnh mẽ của
ông về tất cả những gì mà con người có thể tin tưởng. Đó là một
niềm tin được hữu hình hóa bởi một thực tế là những người cổ xưa,
không có khoa học và công nghệ, đã thấy và nghe theo cách khác
nhau - sống động hơn so với chúng ta. Vậy nên cảnh quan và hoàn
cảnh địa lý từng là thực đối với họ theo cách mà chúng ta không thể
tưởng tượng được.
Hãy xem câu chuyện của Phidippides, một vận động viên chạy
được Athens phái đi như một sứ giả tới Sparta cầu xin giúp đỡ
chống lại người Ba Tư. Phidippides nói với người Athens rằng ở núi
Parthenium, trên đường đến Sparta, anh ta đã gặp thần Pan, thần
nói với anh rằng hãy hỏi lại những người đồng hương của mình:
“Tại sao các bạn không cầu đến Pan, một người bạn tốt của dân
