do mục đích của địa chính trị là nhằm đạt được sự cân bằng về
quyền lực, mà Đức Quốc Xã lại cố gắng hết sức để phá bỏ sự cân
bằng quyền lực, nên việc Đức Quốc Xã sử dụng Mackinder là một
sự xuyên tạc tư tưởng của chính ông. Vì sự cân bằng quyền lực,
theo Mackinder, đem lại an ninh cho mỗi quốc gia, nên nó chính là
nền tảng của tự do.
Morgenthau có lẽ đã quá cực đoan trong cách nhìn nhận
Mackinder. Trong mọi trường hợp, sự ác cảm của Morgenthau đối
với Mackinder, cũng như bài tóm lược một cách thận trọng và tỉ mỉ
của ông về các lý thuyết của Mackinder, bản thân nó đã là một dấu
hiệu về ảnh hưởng mạnh mẽ của Mackinder đối với tư tưởng địa
chính trị phương Tây suốt hàng chục năm. Các luận thuyết của
Mackinder không ngừng bị lên án, tuy vậy chúng vẫn tỏ ra là thích
đáng xuyên suốt thời gian, đặc biệt là trong thời đại của chính chúng
ta, khi mà một số lượng lớn quân đội Mỹ vẫn còn hiện diện trên đất
Đại Trung Đông và Đông Bắc Á. Rõ ràng là có một sự thật đáng lo
ngại nào đó ẩn giấu bên dưới công trình của ông ta, thế nhưng cũng
có rủi ro nếu tin vào sự thật ấy quá mức.
Mackinder rõ ràng đã có một tài năng tổng hợp lạ thường. Lời
tuyên bố chính thức từ công trình của cuộc đời ông là: địa lý là câu
trả lời của người có tri thức đa khoa cho sự chuyên môn hóa kinh
viện. Năm 1890, ông đã đưa ra một ví dụ đáng chú ý về cái cách mà
sự hiểu biết địa lý làm phong phú thêm tư duy của con người về các
quan hệ quốc tế:
Giả sử tôi được người ta nói rằng một mẫu lúa mì nào đó
đến từ Lahore, và tôi cũng không biết Lahore ở đâu. Tôi tìm
trong bảng tra địa danh và chắc chắn rằng đó là thủ phủ của
