qua nước Pháp để chuyển vào thung lũng sông Rhône, như những
hành lang nối liền các vùng khác nhau của châu Âu.
Châu Âu hưởng lợi từ sự tương tác phức tạp giữa biển và đất
liền nơi đây, và thực tế là nó được bảo vệ bởi một đại dương rộng
lớn, trong khi vẫn duy trì dược tính dễ tiếp cận, đã có đóng góp cho
tính năng động hàng hải cũng như tính linh động cho các dân tộc
của mình. Mặt khác, sự đa dạng của môi trường tự nhiên đã tạo ra
những cộng đồng vô cùng đa dạng, và điều đó đã luôn luôn là tác
nhân dẫn đến những cuộc chiến vì quyền lực: từ những cuộc xung
đột của thời cổ đại giữa những người Athens, Sparta, người Roma,
Iberia, Phoenicia và Scythia, đến những cuộc xung đột trong thời
hiện đại giữa những người Pháp, Đức, Nga, Phổ, Habsburg và
Ottoman. Tuy nhiên, bất chấp những sự bất hòa này, một hành lang
đất thấp từ Đại Tây Dương tới Biển Đen đã cho phép người du hành
suốt nhiều thế kỷ vượt qua toàn bộ chiều dài châu Âu một cách
tương đối thoải mái, góp phần vào sự gắn kết của châu Âu và cảm
giác vượt trội hơn của chính nó, như được minh họa khéo léo trong
lời văn của Magris. Hơn nữa, khoảng cách ngắn trong nội bộ châu
Âu cũng là một nhân tố có lợi cho sự thống nhất: từ Lisbon đến
Warszawa, tức là từ hai đầu của châu Âu, khoảng cách chỉ là 3.300
km.
Địa lý, nói cách khác, đã giúp xây dựng nên một giấc mơ gọi là
“châu Âu”, một biểu hiện địa lý của chủ nghĩa nhân văn tiến bộ, ra
đời từ sự hợp nhất về chủ quyền sau Thế chiến II. Khuynh hướng
hòa bình hóa này, vừa như là một phản ứng đáp lại cuộc xung đột
quân sự tàn khốc nhất trong suốt thời gian lịch sử, còn là sản phẩm
của hàng trăm năm trên con đường tiến bộ về vật chất và trí tuệ. Tuy
vậy, cũng tồn tại một số châu Âu khác nhau, vào những thời điểm có