nam. Hơn nữa, hướng chảy từ tây sang đông của phần lớn các
dòng sông cũng khiến cho việc cai quản của miền Bắc đối với miền
Nam trở nên khó khăn hơn, kể cả cho tới gần đây. Nói đơn giản
hơn, sự gắn kết về mặt địa lý giữa phía bắc và phía nam đất nước
này là tương đối yếu. Trên thực tế, sự nổi loạn không khoan nhượng
của miền Nam đã làm xói mòn tinh thần và sự gắn kết của giới tinh
hoa Mughal phía bắc. Sự lo ngại và bận tâm của Aurangzeb trước
tình trạng bất phục tùng của các chiến binh Maratha cộng thêm
những vấn đề lớn mà chế độ đang phải đối phó khi đó đã tạo nền
móng dễ dàng cho việc thành lập ở Ấn Độ các công ty Đông Ấn của
Anh, Hà Lan và Pháp, tiếp đó là trở thành thuộc địa của Anh.
Tình hình của Aurangzeb đã tái hiện lại tình trạng mà nhiều nhà
lãnh đạo Ấn Độ từ thời cổ đại đã phải trải qua. Khu vực rộng lớn, mà
thời nay bao phủ miền Bắc Ấn Độ, Pakistan và phần lớn
Afghanistan, thường được gộp nhóm trong cùng một thực thể chính
trị chung, trong khi chủ quyền đối với miền Nam Ấn Độ lại là điều
còn nghi ngờ. Đó là lý do vì sao giới thượng lưu Ấn Độ coi Pakistan
và cả Afghanistan như những bộ phận không tách rời thuộc sân nhà
của nước mình, điều tỏ ra hợp lý về mặt lịch sử và địa lý. Phần mộ
của Babur tọa lạc ở Kabul, chứ không phải là ở Delhi. Tuy nhiên, tất
cả những điều này không có nghĩa là trong quá khứ Ấn Độ từng có
mưu toan về lãnh thổ đối với Afghanistan, nhưng nó rất quan tâm
đến việc ai là người nắm quyền ở nước này, và muốn được bảo
đảm rằng họ thân thiện với Ấn Độ.
Không giống như các nhà lãnh đạo trước kia của Ấn Độ, người
Anh thực hành ở đây một sức mạnh hải quân nhiều hơn là sức
mạnh trên đất liền. Chính là nhờ xuất phát từ phía biển, như việc họ
đã thiết đặt được sự quản lý hành chính đối với các tỉnh Bombay
