động của mình, Osama bin Laden đã nuôi dưỡng phong trào phản
kháng sự thống trị của người Ấn Độ đối với Kashmir. Thêm nữa,
Kashmir phần nhiều là núi cao, là vùng đất cằn cỗi không có người
ở. Nhưng nhiều cuộc chiến đã nổ ra trên các vùng lãnh thổ này, đã
lan cả ra ngoài, và có thể vẫn còn xảy ra. Trung Quốc đã tấn công
Ấn Độ vào năm 1962 chính vì họ muốn xây dựng một con đường từ
Tân Cương qua miền Đông Kashmir. Ấn Độ đã chiến đấu với Trung
Quốc để cản trở đường biên giới chung giữa Trung Quốc với
Pakistan.
Trong trường hợp Kashmir, cũng giống như trường hợp của
Palestine, không gian mạng (cyberspace) và những phương tiện
truyền thông mới vẫn có thể khơi lên lòng hận thù giữa những đám
đông, do vậy mà đẩy xa ra ngoài tầm với một giải pháp cho mớ
bòng bong những vấn đề của vùng đất này. Bởi vì, chính công nghệ
đang giúp người ta vượt lên trên địa lý lại cũng có khả năng làm
tăng thêm tầm quan trọng của địa lý. Tiểu lục địa này là một thực tế
địa lý không cần phải tranh cãi, nhưng việc xác định những đường
biên giới của nó sẽ còn tiếp tục đến vô cùng.
Trong khi các triều đại Trung Quốc thời cổ gần như hoàn toàn
nằm trong biên giới hiện tại của nước này, thì điều đó lại không đúng
với Ấn Độ. Thật vậy, Ấn Độ nhìn Afghanistan và những khu vực che
chở của nó theo cách kém thanh thản hơn so với Trung Quốc nhìn
những vùng tương tự của mình. Ấn Độ hiện mới chỉ là một cường
quốc khu vực, chừng nào nó còn bị kẹt bởi hoàn cảnh địa lý của
mình; nhưng nó cũng là một sức mạnh vĩ đại tiềm năng đang hình
thành, khi mà nó có đủ mọi con bài trong tay để vượt lên trên hoàn
cảnh ấy.
