SỰ MINH ĐỊNH CỦA ĐỊA LÝ - Trang 9

rằng địa chính trị (геополитика) là một khoa học phản động, cần lên
án, và còn cho rằng có người đang cố gắng làm nó sống dậy dưới
“chiêu bài” địa chính trị!!! Không có chức năng và cũng không có thì
giờ để tranh luận về điều này, nên xin bạn đọc tham khảo Mục từ
геополитика của tác giả П. м. Алампиев trong tập I, trang 438-439,
Кра́ткая географи́ческая энциклопе́дия (Bách khoa Toàn thư Địa
lý Giản lược) của Liên Xô, Moskva, 1960. Người ta chủ yếu nhìn vào
những nhà địa chính trị Đức Quốc xã, như Haushofer, Ratzel, và
Kjelen (người Thụy Điển) với quan điểm về “Không gian sinh tồn”
(Lebensraum) cho dân tộc Đức (Chương V), trong khi những người
này thực ra đã xuyên tạc ý tưởng ban đầu nhìn chung hợp logic của
nhà địa lý người Anh H. J. Mackinder (1861-1947) được trình bày
trong bài báo nổi tiếng của ông Democratic Ideals and Reality
(Những Ý tưởng Dân chủ và Thực tế) (1919) (Chương IV, V). Vì lẽ
đó, cho đến thời gian gần đây, nhiều người trong chúng ta còn lúng
túng khi sử dụng thuật ngữ “địa chính trị”, kể cả một số nhà địa lý!
Trong vấn đề này, cũng nên nhắc lại quan niệm của Napoleon
(Chương IV) về Chiến lược, bởi vì nó là một nội hàm chủ chốt của
địa chính trị. Theo ông, đó là nghệ thuật sử dụng thời gian và không
gian theo cách thức ngoại giao và quân sự. Từ đó, có thể nói: Địa
chính trị có đối tượng là nghiên cứu môi trường đối ngoại mà mọi
quốc gia phải đối mặt trong khi xác định chiến lược của riêng mình:
môi trường ấy chính là sự hiện diện của những quốc gia khác cũng
đang tranh đấu cho sự sống còn và lợi thế của mình (Chương IV).
Nói cách khác, địa chính trị là nghệ thuật xử lý những mối quan hệ
đối ngoại trên những không gian lãnh thổ cụ thể tại những thời điểm
cụ thể nhằm đảm bảo cho quốc gia-dân tộc mình được an toàn và
phát triển thuận lợi.