hải đảo, nhất là Chios và Smyrna, nhận ông là người của họ. Tuy nhiên, do
ngôn ngữ ông sử dụng trong thi tập cũng là ngôn ngữ dân vùng này sử
dụng, ta biết ông chào đời trên hoặc gần bờ biển Tiểu Á. Như vậy ông đến
sau cuộc di dân của người Ionian; cuộc di dân của người Ionian diễn ra sau
cuộc xâm lấn của người Dorian; và cuộc xâm lấn của người Dorian xảy ra
sau cuộc chiến thành Troa. Niên đại không dứt khoát, song chuỗi biến cố
phần nào khẳng định sự thật.
Nơi sinh của vị thi sĩ đã, đang và sẽ trở thành người nuôi dưỡng tâm hồn
dân tộc Hy-lạp, ông sống ra sao, ông qua đời ở đâu xem ra chỉ là truyền
thuyết, huyền thoại không hơn không kém. Người sau nghe tới tám tiểu sử
khác nhau, trong số quan trọng và chi tiết hơn cả người sau bảo do
Herodotus kể. Hơn thế, người sau còn kể bảy thành phố tự hào là nơi tác giả
Iliad và Odyssêy chào đời: Smyrna, Chios, Colophon, Salamis, Rhodes,
Argos và Athens. Theo chuyện nói là do Herodotus ghi: Homer chào đời ở
Smyrna. Thân mẫu tên là Kretheis. Xuất thân nghèo khổ, bà phải rời bỏ
Cyme lê gót xuống đây làm ăn. Thân phụ gốc gác vùng nào không rõ. Một
hôm trong lúc dự lễ hội vùng tổ chức bỗng dưng trở dạ, bụng đau quằn
quại, bà hạ sinh ngay trên bờ sông Meles con trai đặt tên là Melesigene,
nghĩa là con của Meles. Mẹ con Melesigene tứ cố vô thân được thày giáo
Phemios ở Smyrna đem về nhà trông nom, giúp đỡ. Nhận hài nhi là con
nuôi thày ra sức dạy dỗ, cuối cùng lấy mẹ hài nhi làm vợ. Càng lớn càng kỳ
diệu, Melesigene sớm biểu lộ dấu hiệu thiên tài. Qua đời thày Phemios để
lại ngôi trường cho con nuôi trông nom. Sau khi thân mẫu qua đời,
Melesigene trở thành thày giáo nổi tiếng quanh vùng ai cũng mến phục. Do
buôn bán nên năng lui tới Ionia, hàng hàng lớp lớp thương nhân thường
dừng chân ở Smyrna và năng lui tới ngôi trường nghe thày Melesigene
giảng dạy. Trong số khách lạ có lái buôn vùng Leucade tên Mentes, do mến
mộ tài năng, đề nghị mời thày lên tàu viễn du thăm thú xứ lạ quê người.
Thầm hiểu thịnh tình, đột ngột song chân thành, thày đồng ý. Rời bờ sông
Meles, nơi thi sĩ nhạc sĩ Orpheus nhô đầu khỏi cõi âm, người ta kể, thất bại
sau chuyến viễn du tìm người yêu dưới địa ngục, song thấy nấm mồ trên đó
