Odysseus. Thần linh nhử mồi để bản nhân nhỏ lệ, rên xiết, tuyệt vọng hơn
nữa. Thế nhân bình thường không tài nào thay đổi kỳ lạ như thế, nếu không
có thần linh trợ giúp, biến người trẻ thành già theo ý định ngông cuồng. Lúc
nãy quý khách là ông già quần áo tả tơi, bây giờ quý khách trông như thần
linh sống trên trời bao la.”
“Telemachos,” Odysseus trăm khéo ngàn khôn tiếp lời, “con chẳng nên
ngạc nhiên quá đáng và cũng đừng ngỡ ngàng hết sức khi thấy ta trở về.
Không có Odysseus nào khác xuất hiện ở đây. Chỉ có ta, ta là bố con,
Odysseus con thấy trước mắt! Đau khổ triền miên, lang thang vô định, sau
hai mươi năm ròng rã, ta trở về quê cha đất tổ. Ta thay đổi như vậy là do
Athena ban trao chiến phẩm, nữ thần có thể làm đủ thứ, biến ta thế nào tùy
ý, lúc này như ăn mày quần áo rách bươm, lát nữa như thanh niên phục sức
bảnh bao. Biến thế nhân thành xấu, thành đẹp đối với thần linh trên trời dễ
như trở bàn tay!”
Dứt lời Odysseus ngồi xuống. Telemachos vung tay ôm cổ thân phụ quý
mến rên rỉ, nghẹn ngào. Xúc động khôn xiết, lệ ứa giàn giụa, hai người bật
khóc; tiếng nghe thảm thiết, tiếng rung từng cơn lớn hơn tiếng ác điểu, diều
hâu hay kền kền móng sắc nhọn khi nông dân phá tổ bắt con chưa ra ràng,
chửa biết bay. Hai người cứ thế nức nở, thổn thức, giọt lệ thương tâm tuôn
rơi giã từ tròng mắt! Hai người sẽ khóc đến lúc mặt trời chìm lặn, nếu quý
tử không bất thình lình hỏi thân phụ: “Bố yêu thương, thuyền nào đưa bố
tới Ithaka? Tay chèo nói họ là người xứ nào? Bởi con nghĩ bố không thể
cuốc bộ đến đây.”
“Con,” Odysseus gian khổ quá nhiều đáp, “ta sẽ kể con hay đầy đủ sự thể.
Người Phaikian đưa ta tới đây. Tay chèo lừng danh hễ thấy người lạ dạt vào
bờ là chở giùm về quê hương. Họ lái thuyền lướt sóng mang ta vượt đại
dương đổ bộ lên Ithaka. Suốt thời gian đó ta ngủ li bì. Họ còn cho phẩm vật
quý giá, nhiều đồng, nhiều vàng, nhiều quần áo thêu thùa, tất cả nhờ thần
linh trợ giúp ta giữ kín trong động. Cuối cùng do Athena thôi thúc ta tới đây
