393). Odysseus giương cung bắn một phát, phát đầu tiên, mũi tên bay thẳng
xuyên qua cán hàng rìu. Vũ khí sẵn sàng, Telemachos nhào tới đứng bên
cạnh thân phụ (394-434).
Khúc 22 (501 câu). Odysseus nhắm bắn Antinoos trước tiên; đám cầu hôn
tức thì kéo bè đe dọa: Odysseus khẳng định mình là ai (1-41). Eurymachos
xin tha mạng sống, cùng lúc muốn xoa dịu tình hình nói sẽ đền bù bội hậu,
nhưng bị khước từ (42-67). Odysseus bắn chết Eurymachos; Telemachos
đánh gục Amphinomos, rồi đi lấy vũ khí cho thân phụ, cho Eumaios, cho
Philoitios và bản thân (68-125). Do vô ý, thiếu cẩn trọng, Telemachos
không khóa cửa nhà kho. Vốn phản bội Melanthios lẻn vào mang vũ khí
cho đám cầu hôn; nhưng vừa quay lại y bị hai nô bộc xổ tới ôm chặt trói kỹ
(126-199). Athena hiện hình giả dạng Mentor. Biến thành chim én nữ thần
tuôn lời khuyến khích (200-235). Bất thình lình nữ thần vung thần khiên.
Đám cầu hôn khiếp đảm, tàn sát tiếp tục (236-309). Leodes lạy van xin tha
làm phúc, song vô ích, Odysseus tiếp tục hành hình. Chỉ có thi sĩ ca công
Phemios và lệnh sứ Medon thoát chết (310-380). Mười hai nữ tỳ phản trắc
bắt phải lau sạch máu lênh láng trên sàn đại sảnh, khênh xác chết ra ngoài
sân, sau đó bị Telemachos treo cổ ngoài vườn (381-473). Sau nhục hình
rùng rợn đưa Melanthios về chín suối, sàn đại sảnh phun lưu huỳnh,
Odysseus sai gia nhân đi tìm Penelope và nữ tỳ chung thủy (474-501).
Khúc 23 (372 câu). Vú già Eurykleia lên đánh thức nói cho Penelope hay
phu quân đã thực sự trở về, đám cầu hôn đã bị giết sạch, song nàng không
tin (1-84). Rời tư phòng xuống đại sảnh, nơi phu quân đang ngồi, nàng ngập
ngừng như không muốn bước, có lúc tưởng chừng nhận ra, có lúc vẫn còn
nghi ngờ. Telemachos trách sao lại lạnh lùng đến thế. Hiểu sự tình, tỏ ra tế
nhị, bảo con không nên hối thúc, rồi ra sự thật sẽ hiện hình, Odysseus đi
tắm, thay quần áo. Đàn cy-tha ngân vang dìu dặt. Bố con bàn kế đối phó vì
gia đình đám cầu hôn thế nào cũng kéo tới trả thù (85-152). Vẫn muốn thử
lòng, Penelope hỏi chuyện chiếc giường tân hôn. Odysseus miêu tả chính
xác, không những thế lại còn nêu rõ điểm bí mật. Hết nghi ngờ Penelope
