giới tốt của Nga giúp, mà các sĩ quan chỉ huy ở trường Hoàng Phố ra, hầu
hết có nhiệt tâm, có khả năng , có tư cách, họ hứa với nông dân sẽ giảm
thuế điền, số lúa góp cho chủ điền, có người còn hứa sẽ chia đất nữa.
Tưởng ra lệnh cho quân đội : “Không được cướp bóc , ăn cắp, phải sống
đạm bạc, phải trọng dân”. Mao Trạch Đông sau này cũng ban những lệnh
như vậy. dân dã chịu bao nỗi khốn đốn với quân phiệt, vui vẻ ủng hộ
Tưởng.
Cuộc Bắc phạt bắt đầu tháng 7 năm 1926. Chỉ trong vài tháng Tưởng chiếm
được hai tỉnh Giang tây và Hà Nam; rồi ông đưa một đạo quân lên Hồ Bắc ,
tới Hán Khẩu, chiến đấu bốn ngày, bốn đêm với quân phiệt Ngô Bội Phu
lúc đó làm chủ các tỉnh dọc bờ sông Dương Tử, Ngô đại bại. Thánh 4 năm
1927, quân cách mạng chiếm được hết các tỉnh quan trọng ở phía Nam
sông Dương Tử.
Trong thời gian đó, hai phe Quốc dân đảng và Cộng sãn chia rẽ nhau. Việc
này chúng ta sẽ xét về sau.
Tháng 10- 1926. Tưởng làm chủ Vũ Hán ( ba thị trấn giúp nhau, Hán Khẩu,
Vũ Xương, Hán Dương) trung tâm kỹ nghệ lớn nhất của Trung Hoa, sau
Thượng Hải.
. Ông tiếp tục tiến lên Thượng Hải , nơi có nhiều tô giới của ngoạ quốc,
nhiều kỹ nghệ, nhiều ngân hàng và đại thương gia Trung Hoa, tháng 3 –
1927, không phải phi quân vụ này rất quan trọng – ông vừa chiếm được
Thượng Hải , vừa diệt hết Cộng sản ở đó, rồi chiếm luôn được Nam Kinh ,
theo ý nguyện của Tôn Văn lúc còn sống, vậy là Trung Hoa có hai kinh đô:
Vũ Hán của Uông Tinh Vệ và Nam Kinh của Tưởng Giới Thạch. Chính
phủ Vũ Hán bất bình muốn diệt mầm độc tài mới ló của Tưởng.
Nhưng rồi có sự lục đục chia rẽ trong chính phủ Vũ Hán vì cộng sản hoạt
động mạnh quá, thợ thuyền đình công liên miên , có người ngờ Nga nhúng
tay vào muốn lật Quốc Dân đảng , chính phủ phải tuyệt giao với Nga, bắt
bớ nhiều người cộng sản. Để cho chính phủ dể hành động , Tưởng xin từ
chức Tổng tư lệnh , tháng 8- 1927 qua Nhật, và một tháng sau một chính
phủ quốc gia thống nhất thành lập ở Nam Kinh
Cuối năm đó, Tưởng trở về Thượng Hải, cướI Tống Mỹ Linh, em ruột bà