SỬ TRUNG QUỐC - Trang 549

Mới đầu Hoa có ưu thế, đánh đổ bọn bốn tên mà cả nước ai cũng ghét,
nhưng không động đến Giang Thanh.
Đặng Tiểu Bình được phục hồi danh dự từ năm 1973, làm Phó thủ tướng,
uy tín mỗi ngày một cao. Tháng 7/1977, ông tranh quyền với Hoa, thắng,
năm trọn quyền. Năm sau đưa ra chiến lược “bốn hiện đại hoá” mà Chu
Ân Lai đã đề nghị từ năm 1965, và lúc này đây dân chúng các thành thị
nhao nhao lên đòi thực hiện. Bốn hiện đại hoá đó là hiện đại hoá nông
nghiệp, công nghiệp, quốc phòng và văn hoá – khoa học - kỹ thuật, chẳng
có gì mới.
Chính sách kinh tế nhiều thành phần được khôi phục, bỏ tư tưởng chỉ đạo
tả khuynh, cá thể hoá lại lao động của nông dân; mở mang sang các nước
tư bản Mỹ, Nhật… (sự thật là Mao đã thân với Mỹ từ 1972 vì tổng thống
Nixon ủng hộ Trung Hoa vào Hội đồng bảo an liên hiệp quốc thay Tưởng
năm 1971); dùng vốn và kỹ thuật của Tây phương để kiến thiết. Theo báo
Nhân dân (Hà Nội) năm 1983, Hồ Diệu Bang biến Trạm Giang ở gần
Hương Cảng thành một đặc khu kinh tế, kêu gọi tư bản ngoại quốc đầu tư,
sẽ miễn hoặc giảm thuế cho họ. Họ tính đầu tư một tỷ rưỡi Mỹ kim vào đó.
Chuyên gia Trung Hoa từ các vùng khác sẽ tới đó học hỏi kinh nghiệm để
về thử rồi tìm một con đường phát triển mới mà họ gọi là xí nghiệp tư mà
không có chủ nghĩa tư bản (private enterprise without capilism). Họ hy
vọng cuối thế kỷ tổng sản lượng sẽ gấp bốn năm 1982 (Theo Far Eastern
Economic Review 4/1983). Muốn vậy thì mỗi năm phải tăng lên đều đều từ
7%-8% so với năm trước.
Bây giờ Đặng mới có cơ hội thực hiện chính sách cởi mở của ông từ năm
1968, chính sách đã làm cho ông mất địa vị, mà mà không toi mạng. Ông
đặt lại vấn đề hồng và chuyên (trọng chuyên hơn hồng), trọng thiết thực
hơn lý thuyết.
Ông nhốt khám Giang Thanh, thanh trừng các đối thủ (như Mao hồi
trước). Chính sách của Mao bị bãi bỏ nhưng không ai dám phá thần tượng
Mao. Phe Giang Thanh chủ trương cải cách văn hoá hình như còn rất
đông, chỉ trích ông hoặc chống đối ông. Tình hình Trung Hoa năm 1983
còn lộn xộn lắm.