SỬ TRUNG QUỐC - Trang 572

đại; Cuộc Trăm hoa đua nở và cuộc Cách mạng văn hoá đã kể rõ ở trên...
Mới đầu còn có một vài nhà văn trong đảng lên tiếng. Can đảm nhất và
cũng có tài nhất là Hồ Phong. Ông gửi lên Uỷ ban trung ương đảng một
tập điều trần dài tới 300.000 chữ (!), giọng rất mạnh mẽ, cho rằng chính
sách văn nghệ của Mao là “năm lưỡi dao đâm vào đầu óc nhà cầm bút” vì:
- Bắt nhà văn phải phục vụ nông, công binh
- Bắt họ phải cải tạo tư tưởng
- Bắt họ phải nhận sự lãnh đạo của Đảng
- Bắt họ phải dùng những “hình thức dân tộc”
- Bắt văn nghệ phải lệ thuộc chính trị
-
Họ bị chụp mũ là mật vụ Quốc dân đảng, bắt giam và truất hết quyền công
dân.
Vụ thanh trừng đó chỉ là cá nhân, vụ Trăm hoa đua nở mới là tập thể
Sau vụ này văn nghệ sỹ mất hết tinh thần, không còn sáng tác được gì nữa
vì phải theo những công thức đã vạch sẵn.
Trước hết không được bi quan, vì đã là nghệ thuật thì theo quan niệm Cộng
sản Trung Hoa phải luôn luôn lạc quan. Truyện nào cũng phải có hậu; hễ
là chống Nhật thì Nhật luôn luôn phải thua; hễ là nông dân chống địa chủ
thì luôn luôn là nông dân phải thắng; công nhân chống với chủ thì chủ luôn
phải nhượng bộ, nếu muốn sống.
Đã chủ trương lạc quan thì tất nhiên không chấp nhận bi kịch.
Mà hài kịch cũng không được hoan nghênh vì châm biếm ai bây giờ? Nông
công binh cũng còn nhiều tật nhỏ đấy nhưng phải thân ái sửa sai, hướng
dẫn họ chứ sao lại châm biếm?
Trong xã hội chỉ có 4 hạng người: hạng đã giác ngộ, không hủ hoá được,
tức đa số cán bộ (họ nghĩ vậy); bọn cũng đã giác ngộ nhưng đôi khi còn
lầm lẫn, tức một số cán bộ và đa số quần chúng; bọn chưa giác ngộ nhưng
còn cải hoá được, tức bọn trung nông, tiểu tư sản ở thành thị, bọn trí thức;
dưới cùng là bọn hoàn toàn xấu, tức cựu địa chủ, tay sai quốc dân đảng,
Người cầm bút khi tả những hạng người đó thì nhất định phải đề cao hạng
người thứ nhất, phải cho độc giả thấy hai hạng giữa thế nào cũng được