SỬ TRUNG QUỐC - Trang 574

Cộng sản Trung Hoa hãnh diện về kịch đó lắm, năm 1973 còn đem diễn ở
Pháp.
Guillermaz, sau khi giới thiệu văn học cộng hoà nhân dân Trung Hoa
(trong La Chine populaire) kết luận:
“Vậy Trung Hoa đã bỏ văn hoá truyền thống mà không tạo được văn tư vô
sản như họ tin tưởng (...). Người ta ước mong rằng khi thoát khỏi cuộc
khủng hoảng hiện nay (1967), khỏi phải giải quyết những lo lắng cấp bách
nhất về vật chất, Trung Hoa sẽ phục hưng lại được những giá trị văn hoá
truyền thống vô cùng độc đáo và rất thực sự nhân bản của họ”.
Đài Loan
Đài Loan chỉ bằng non nửa tỉnh Phúc Kiến, một phần ba Bắc Việt mà hai
phần ba là núi, có những ngọn cao trên 3000 thước, ngọn cao nhất non
4000 thước, ở gần bờ biển phía Đông; càng tiến về phía Tây (tỉnh Phúc
Kiến) núi càng thấp dần, rồi tới đồi và một cánh đồng rộng nằm suốt bờ
biển từ Nam lên Bắc. Ở cực Bắc còn một số núi lửa chưa tắt hẳn. Năm
1935, một cuộc động đất làm 15.000 người chết và bị thương.
Khí hậu tốt, rừng có nhiều cây quý. Thổ dân gốc Mã lai, hơi giống người
Mọi ở nước ta. Họ sống trên rừng núi bằng săn bắn và làm rẫy. Họ là một
thiểu số rất nhỏ trong số 7.5 triệu dân vào khoảng năm 1953. Năm 1970
được khoảng 13 triệu dân.
Từ mấy thế kỷ, Đài Loan làm sào huyệt của bọn cướp biển. Tới khi người
Nhật chiếm được năm 1895 mới diệt hết bọn đó, đem các nhà bác học, kỹ
thuật gia qua nghiên cứu đất đai, tài nguyên, bắt đầu mở đường, lập dưỡng
đường, làm đường. Người Trung Hoa từ Phúc Kiến đi dư cư qua nhiều và
Đài Loan được tích cực khai thác. Họ trồng gạo, bắp, đậu nành, đậu
phộng, mía, trà (có tiếng là ngon), long não (ba phần tư số long não trên
thế giới).
Phát triển nhất là kỹ nghệ: khai thác than đá, xây cất nhà máy thuỷ điện,
nhà máy phân bón, xi măng, giấy, nhôm, làm nhiều đường xe hơi và xe lửa.
Đài Loan thành một miền kỹ nghệ quan trọng của Trung Hoa.
Khi Nhật đầu hàng đồng minh, Đài Loan trở về Trung Hoa và bắt đầu suy:
đồng tiền bị phá giá, dịch bệnh tả, dịch hạch phát trở lại, lúa gạo thiếu,