SỬ TRUNG QUỐC - Trang 576

cách dân chủ và chỉ đối lập nhau cho có hình thức. Kẻ nào đối lập hẳn thì
bị chụp mũ là cộng sản và bị thủ tiêu liền. Người nào không tán tụng chính
quyền thì cũng bị coi chừng. Tưởng vốn có tính thù dai. Xét vụ Trương Học
Long thì biết, năm 1959, 23 năm sau vụ Tây An mà Trương vẫn bị an trí ở
Đài Loan (1).
Từ năm 1971, chính sách của Mỹ với Trung Quốc lại thay đổi, Nixon lại
thân thiện với Mao, ủng hộ Mao gia nhập Liên hiệp quốc, vậy là Đài Loan
bị gạt ra ngoài.
Nhưng Mỹ vẫn không bỏ rơi Đài Loan. Mấy năm nay mặc dù tình hình Mỹ
- Trung Quốc vẫn rất thắm thiết, Mỹ vẫn bán những vũ khí tối tân cho Đài
Loan, có thể phải viện trợ cho nữa. Trung Quốc vẫn đương nhờ Mỹ giúp đỡ
nhiều để thực hiện bốn hiện đại hoá nên chỉ phản đối cho có và Mỹ cứ làm.
(1) Đúng như tác giả (trong sách này) viết, trong cuốn Cha tôi Đặng Tiểu
Bình (NXB Chính trị quốc gia), Mao Mao con gái Đặng Tiểu Bình viết:
“Tưởng Giới Thạch đã căm ghét ai thì căm ghét suốt đời (…), tướng
Trương (Học Lương) bắt Tưởng và giam Tưởng chỉ vẻn vẹn có 13 ngày.
Còn Tưởng bắt và giam Trương hơn 50 năm”. Trương Học Lương mới mất
ở Đài Loan năm 1991 (BT)