của họ đã dẫn tới một trong những thành công lớn nhất trong lịch sử khoa
học xã hội.
Daniel Kahneman sinh ra ở Tel Aviv, lớn lên ở Paris và trở về quê hương
ngay sau khi Thế chiến II kết thúc. Ông bắt đầu đam mê nghiên cứu sự
phức tạp của hành vi con người từ khi bất ngờ chạm trán một viên sỹ quan
Đức sau khi phe Phát xít chiếm được Paris. Một buổi chiều tối, với chiếc áo
có hình ngôi sao David màu vàng trên người, cậu bé Kahneman trở về nhà
sau giờ giới nghiêm, chiếc áo len lộn trái ra ngoài. Vừa lúc đó một tên lính
người Đức bước đến. Kahneman cố gắng chạy qua, nhưng “ông ta vẫy tôi
lại, nhấc bổng tôi lên và ôm tôi thắm thiết. Tôi lo sợ ông ta sẽ để ý thấy
ngôi sao bị lộn trái vào trong áo. Ông ta nói với tôi bằng tiếng Đức với
giọng vô cùng xúc động. Khi đặt tôi xuống, ông ta rút ví ra, chỉ cho tôi xem
hình một cậu bé và cho tôi mấy đồng tiền. Tôi về nhà và đinh ninh hơn bao
giờ hết – mẹ tôi đã đúng: con người cực kỳ phức tạp và thú vị.” Kahneman
được trao bằng tiến sỹ tâm lý tại Viện Đại học California-Berkeley và sau
đó đoạt giải Nobel kinh tế năm 2002.
Lẽ ra Amos Tversky cũng nhận được giải này, nhưng không may ông đã
qua đời năm 1996 ở tuổi 59 vì một khối u ác tính di căn. Ông cũng sinh ra ở
Israel và đam mê nghiên cứu sự tinh vi và kỳ lạ của hành vi con người.
Tversky cho biết “lớn lên trong một đất nước đang phải đấu tranh để sinh
tồn, bạn có nhiều cơ hội suy nghĩ đồng thời về các vấn đề lý thuyết và thực
tiễn.” “Thực tiễn” mà Tversky nói đến gồm cả quãng thời gian là lính dù
trong một đơn vị tinh nhuệ của quân đội Israel, nơi ông được trao danh hiệu
cao quý nhất vì lòng dũng cảm. Trong cuộc xung đột biên giới năm 1956,
một đồng đội của ông đã ngã vào một thiết bị nổ quân sự được đặt bên dưới
đám dây thép gai. Chỉ cách đó vài bước chân, không hề suy nghĩ và bất
chấp lệnh đứng yên của viên chỉ huy, Tversky nhảy về phía trước, kéo đồng
đội ra khỏi thiết bị nổ và cứu sống được anh ta. Tversky bị thương và phải
sống phần đời còn lại với những mảnh kim loại găm vào thân thể. Nhưng
