cả những kẻ muốn tích trữ riêng thức ăn, công cụ hay các vật phẩm khác
hoặc cướp chồng/vợ của người khác đều bị các thành viên còn lại trong
cộng đồng xa lánh hoặc trừng phạt. Trừ phi đó là người có địa vị cao trong
cộng đồng, có nhiều người ủng hộ trung thành vì được người này thưởng
công tương xứng với sự phục tùng của họ, sự vị kỷ quá mức sẽ bị kiểm soát
bởi sức mạnh chung của cả cộng đồng. Bị trục xuất khỏi một nhóm săn bắt-
hái lượm nhỏ thời đồ đá không khác gì bị kết án tử hình, trừ phi người đó
có thể hòa nhập tốt với nhóm khác. Và một khi mang tiếng ích kỷ và không
đáng tin cậy, anh ta sẽ phải đi rất xa mới có thể gặp những người không biết
đến tiếng xấu của mình.
Nhiều nghiên cứu nhân chủng học đưa ra bằng chứng về sự củng cố chủ
nghĩa bình quân thông qua việc chia sẻ thức ăn trong nhiều cộng đồng săn
bắt-hái lượm hiện đại trên thế giới. Với sự thận trọng nhất định, chúng ta có
thể xem các cộng đồng nhỏ này như hình mẫu của cha ông chúng ta thời
nguyên thủy – những người theo chủ nghĩa bình quân rõ rệt. Bằng cách
mang theo cân chính xác lượng thịt mỗi gia đình trong bộ tộc nhận được
sau một chuyến đi săn thành công, các nhà nghiên cứu nhận thấy các gia
đình liên quan trực tiếp đến những người săn được con thú không hề nhận
được nhiều thức ăn hơn các gia đình khác, dù đó là thành quả của một
chuyến đi săn kéo dài hàng tuần. Những người săn bắt-hái lượm theo chủ
nghĩa bình quân vì nhu cầu tổng hợp của các thành viên trong nhóm sẽ
trung hòa các hành vi ích kỷ. Nhà nhân chủng học Chris Boehm đã khám
phá ra rằng nhiều cộng đồng săn bắt-hái lượm sử dụng tin đồn để nhạo
báng, xa lánh và thậm chí tẩy chay các cá nhân có động cơ cạnh tranh và vị
kỷ đi ngược lại lợi ích chung của cộng đồng. Nói cách khác, chúng ta đều
có tính bon chen và ích kỷ nhưng đồng thời cũng có lòng vị tha và hợp tác –
đây chính là các xu hướng được hình thành và được củng cố bởi các nhóm
trong đó cá nhân sinh sống. Theo cách này, một nhóm người sẽ trở thành
một nhóm đạo đức, trong đó hành vi “đúng” và “sai” tương ứng gắn với lợi
ích chung của nhóm và lợi ích riêng của cá nhân.
