Một số bằng chứng cho thấy hệ thống thần kinh phản chiếu loạn chức năng
có thể dẫn đến chứng bệnh tự kỷ, vì những đứa trẻ mắc bệnh này gặp khó
khăn khi giao tiếp với người khác trong các tình huống xã hội. Khi được
cho xem một đoạn phim ngắn về các động tác nắm tay và yêu cầu bắt
chước, những đứa trẻ mắc bệnh tự kỷ cho kết quả điện não khác xa các trẻ
em bình thường. Nếu bạn không thể đọc được ý định của người khác,
những hành động của người đó sẽ trở nên ngẫu nhiên và vô nghĩa; não bộ sẽ
thấy không cần thiết phải phản hồi, hoặc phản hồi một cách ngẫu nhiên và
không phù hợp. Điều này có vẻ giống với việc cố gắng đọc ý định của
người khác trên thị trường chứng khoán vậy!
Nghiên cứu về tế bào thần kinh phản chiếu và trẻ em tự kỷ được nhà thần
kinh học V.S. Ramachandran tại Đại học California, San Diego tiến hành
một cách rất thú vị và khéo léo. Ông đã sử dụng những kết quả của nghiên
cứu thần kinh và đưa nó tới tầm cao của lý thuyết tiến hóa. Ông gọi các
khám phá về tế bào thần kinh phản chiếu là “câu chuyện quan trọng nhất
chưa được kể (hay ít nhất chưa được nhiều người biết đến) trong thập kỷ.”
Ông cho rằng sự phát triển hệ thống thần kinh phản chiếu là một trong
những bước quan trọng nhất tách con người ra khỏi các loài động vật khác.
Với khả năng bắt chước, chúng ta có thể kiểm soát được chọn lọc tự nhiên.
Sau đó, chúng ta có thể thay đổi môi trường chứ không để môi trường thay
đổi chúng ta. Thí dụ, trong Kỷ băng hà, chọn lọc tự nhiên sẽ chọn những
loài vật có khả năng điều hòa thân nhiệt tốt, chẳng hạn những loài có lông
mao dày. Nhưng để có được đặc điểm này, loài người phải mất hàng trăm,
hàng ngàn thế hệ tiến hóa; trong khi đó, một loài linh trưởng có bộ não phát
triển với hệ thống thần kinh phản chiếu nhanh nhạy có thể quan sát một loài
động vật có vú với bộ lông dày ấm áp trong nháy mắt và lập tức nảy ra ý
tưởng giết con thú để lấy bộ lông, thay vì ngồi chờ lông mao trên người
mình tiến hóa. Những người khác cũng nhìn thấy và làm theo cách này.
Nhờ có ngôn ngữ, những chiếc áo lông thú trở nên phổ biến trong suốt thời
đại Cro-Magnon
giống như công cụ bằng đá, lửa, cung tên và nghệ
thuật, âm nhạc, tôn giáo. Đây chỉ là một phần câu chuyện, nhưng nó đủ để